Iod monochloride
| Iod monochloride | |||
|---|---|---|---|
| |||
 Một mẫu vật thuốc thử của iod monochloride | |||
| Tên hệ thống | Chloroiodane | ||
| Tên khác | Iod chloride | ||
| Nhận dạng | |||
| Số CAS | |||
| PubChem | |||
| Số EINECS | |||
| MeSH | |||
| Ảnh Jmol-3D | ảnh | ||
| SMILES | đầy đủ
| ||
| InChI | đầy đủ
| ||
| UNII | |||
| Thuộc tính | |||
| Công thức phân tử | ICl | ||
| Khối lượng mol | 162.35 g/mol | ||
| Bề ngoài | màu đỏ nâu | ||
| Khối lượng riêng | 3.10 g/cm3 | ||
| Điểm nóng chảy | 27,2 °C (300,3 K; 81,0 °F)[chuyển đổi: số không hợp lệ] (α-form) 13.9 °C (β-form) | ||
| Điểm sôi | 97,4 °C (370,5 K; 207,3 °F)[chuyển đổi: số không hợp lệ] | ||
| Độ hòa tan trong nước | Thủy phân | ||
| Độ hòa tan | hòa tan trong CS2 acetic acid pyridin cồn, ether, HCl | ||
| MagSus | −546×10−6 cm3/mol | ||
| Cấu trúc | |||
| Các nguy hiểm | |||
| Nguy hiểm chính | Ăn mòn, phản ứng với nước để giải phóng HCl | ||
| Các hợp chất liên quan | |||
| Nhóm chức liên quan | Chlor monofluoride Brom monochloride Iod monobromide | ||
Trừ khi có ghi chú khác, dữ liệu được cung cấp cho các vật liệu trong trạng thái tiêu chuẩn của chúng (ở 25 °C [77 °F], 100 kPa). | |||
Iod monchloride là một hợp chất liên halogen có công thức ICl. Nó là một hợp chất hóa học màu nâu đỏ tan chảy ở gần nhiệt độ phòng. Do sự khác biệt về độ âm điện của iod và chlor, phân tử này có tính phân cực cao và hoạt động như một nguồn I+. Được phát hiện vào năm 1814 bởi Gay-Lussac, iod monchloride là hợp chất liên halogen đầu tiên được phát hiện. [1]
Điều chế[sửa | sửa mã nguồn]
Iod monochloride được sản xuất đơn giản bằng cách kết hợp các halogen theo tỷ lệ mol 1:1, theo phương trình
- I
2 + Cl
2 → 2 ICl
Khi khí chlor đi qua tinh thể iod, người ta quan sát thấy hơi màu nâu của iod monchloride. Thu được chất lỏng iod monchloride màu nâu sẫm. Lượng chlor dư chuyển hóa iod monchloride thành iod trichloride theo phản ứng thuận nghịch:
- ICl + Cl
2 ⇌ ICl
3
Đa hình[sửa | sửa mã nguồn]
ICl có hai đa hình; α-ICl, tồn tại dưới dạng hình kim đen (màu đỏ bởi ánh sáng truyền qua) với nhiệt độ nóng chảy là 27,2 °C và β-ICl, tồn tại dưới dạng hình tiểu cầu màu đen (màu nâu đỏ bởi ánh sáng truyền qua) với nhiệt độ nóng chảy 13,9 °C.[2]
Trong cấu trúc tinh thể của cả hai dạng đa hình, các phân tử được sắp xếp theo chuỗi ngoằn ngoèo. β-ICl là đơn tà với nhóm không gian P21/c.[2]
Phản ứng và sử dụng[sửa | sửa mã nguồn]
Iod monchloride hòa tan trong các acid như HF và HCl nhưng phản ứng với nước tinh khiết tạo thành HCl, iod và acid iod :
- ICl + H
2O → HCl + HI + 1⁄2O2 - 2 ICl + H
2O → 2 HCl + I
2 + 1⁄2O2 - 5 ICl + 3 H
2O → 5 HCl + HIO
3 + 2 I
2
ICl là thuốc thử hữu ích trong các tổng hợp hữu cơ.[3] Nó được sử dụng như một nguồn iod điện di trong quá trình tổng hợp một số iodide ái lực với điện từ. Nó cũng chia tách liên kết C–Si.
ICl cũng được thêm vào liên kết đôi trong alken để tạo ra alkan chlor-iod.
- RCH=CHR′ + ICl → RCH(I)–CH(Cl)R′
Khi các phản ứng như vậy được tiến hành với sự có mặt của natri azide, sẽ thu được iodo-azide RCH(I)–CH(N3)R′.
Dung dịch Wijs, iod monochloride hòa tan trong acid acetic, được sử dụng để xác định giá trị iod của một chất.
Nó cũng có thể được sử dụng để điều chế iodat bằng phản ứng với chlorat. Chlor được giải phóng dưới dạng sản phẩm phụ.
Iod monochloride là một acid Lewis tạo thành các chất cộng 1:1 với các bazơ Lewis như dimethylacetamide và benzen.
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Greenwood, Norman N.; Earnshaw, A. (1997), Chemistry of the Elements (ấn bản 2), Oxford: Butterworth-Heinemann, tr. 790, ISBN 0-7506-3365-4
- ^ a b Carpenter, G. B.; Richards, S. M. (1 tháng 4 năm 1962). “The crystal structure of β-iodine monochloride”. Acta Crystallographica. 15 (4): 360–364. doi:10.1107/S0365110X62000882.
- ^ Brisbois, R. G.; Wanke, R. A.; Stubbs, K. A.; Stick, R. V. "Iodine Monochloride" Encyclopedia of Reagents for Organic Synthesis, 2004 John Wiley & Sons. doi:10.1002/047084289X.ri014