Huyện của Cộng hòa Séc
Còn gọi là: Okresy České Republiky
Vị trí	Cộng hòa Séc
Có ở	Vùng của Cộng hòa Séc (13+1)
Thành lập	1960
Bãi bỏ	2003
Số lượng còn tồn tại	76 (tính đến 2021)
Tình trạng	đơn vị lãnh thổ quốc gia
Tình trạng thêm	Vùng thống kê LAU 1
Đơn vị hành chính thấp hơn	Khu tự quản với thẩm quyền mở rộng (SO ORP)

Huyện của Cộng hòa Séc là một đơn vị hành chính bậc hai cũ của Cộng hòa Séc (đơn vị bậc một là Vùng), được phân chia theo Luật Đơn vị lãnh thổ và hành chính thuộc tập hợp luật số 51/2020 ^[1]. Chức năng hành chính của huyện đã bị bãi bỏ từ năm 2003 và chuyển giao sang cho các khu tự quản mới thành lập. Hiện nay các huyện đóng vai trò là các đơn vị lãnh thổ để phục vụ công tác thống kê.

Cộng hòa Séc hiện nay có tổng cộng 76 huyện, không bao gồm thành phố Praha vì thành phố này không phải là một huyện theo luật định và được phân chia thành 10 quận nội thành thay vì thành các huyện như các vùng.

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Đơn vị hành chính huyện được thành lập đầu tiên vào năm 1850 để thay thế các thái ấp phong kiến. Các huyện này được điều hành bởi các Ủy ban huyện và Tòa án huyện thuộc các huyện tư pháp với lãnh thổ riêng. Cho tới năm 1900, trên đất Séc có 133 huyện và tới năm 1960 là 180 huyện trước khi Luật Đơn vị lãnh thổ quốc gia thuộc tập hợp luật số 36/1960 được ban hành.

Sau ngày 11 tháng Tư năm 1960, lãnh thổ Cộng hòa Tiệp Khắc được tái phân chia thành các huyện (okres. số nhiều: okresy) với ranh giới mới so với các ranh giới truyền thống hình thành dựa trên quan hệ của các địa phương. Tại địa phận Cộng hòa Séc thời điểm đó có 75 huyện; huyện thứ 76 là huyện Jeseník được tái lập trên cơ sở tách ra từ huyện Šumperk và một phần huyện Bruntál vào năm 1996.

Cho tới năm 2006, tại các huyện kiêm thành phố Brno, Plzeň và Ostrava. quyền lực của chính quyền các huyện trên được thực hiện bởi các Ủy ban thành phố. Thành phố Praha có quyền lực của một chính quyền huyện nhưng sau này đã chuyển lại một phần thẩm quyền đó cho các quận nội thành.

Các Ủy ban huyện của Cộng hòa Séc chấm dứt hoạt động từ ngày 31 tháng Mười Hai năm 2002 theo kế hoạch thực hiện giai đoạn thứ hai của cuộc Cải cách quản lý lãnh thổ. Cùng với đó là sự giải thể của các Hội đồng huyện theo luật định.

Một nghị định mới về ranh giới lãnh thổ địa phương được ban hành bên cạnh Luật Đơn vị lãnh thổ - hành chính Cộng hòa Séc thuộc tập hợp luật số 51/2020 và có hiệu lực từ ngày 1 tháng Một năm 2021.^[1] Nghị định này hướng dẫn việc sắp xếp lại các khu tự quản giữa các huyện, và sự sắp xếp này không ảnh hưởng tới thẩm quyền của các tòa án trên địa phận tư pháp của mình, vv. Các khu tự quản sẽ tiến hành điều chỉnh lại ranh giới theo nghị định.

Danh sách các huyện theo vùng[sửa | sửa mã nguồn]

Đạo luật về việc Thành lập các đơn vị lãnh thổ tự quản cấp cao thuộc tập hợp luật số 347/1997 thành lập ra đơn vị lãnh thổ Vùng và liệt kê các huyện trực thuộc từng vùng. Hiện nay các huyện được coi là một đơn vị lãnh thổ cấu thành của vùng theo Luật Đơn vị lãnh thổ-hành chính quốc gia^[1] và bao gồm các khu tự quản với thẩm quyền mở rộng.

Thành phố Praha[sửa | sửa mã nguồn]

Thành phố Praha (khác so với các thành phố pháp định khác) được điều chỉnh thành một đơn vị lãnh thổ tự quản cấp cao (tương đương với vùng) theo Đạo luật trên. Luật Thành lập vùng không được áp dụng đối với thành phố thủ đô, và Luật Thành phố thủ đô Praha thuộc tập hợp luật số 131/2000 quy định hai thẩm quyền của thành phố thủ đô là thẩm quyền vùng và thẩm quyền khu tự quản.

Theo Luật Ủy ban huyện thuộc tập hợp luật số 147/2000 thì Ủy ban thành phố thủ đô cũng thực hiện đầy đủ các chức năng của một Ủy ban huyện mặc dù theo luật thì thành phố thủ đô không phải là một huyện và không được phân chia thành các huyện giống như các vùng. Các Tòa án cấp quận tại thành phố Praha có chức năng tương tự Tòa án cấp huyện tư pháp.

Vùng	Huyện/Thành phố	Diện tích (km2)	Dân số (2022)[2]	Khu
Thủ đô Praha	Praha	496	1.275.406	1
Trung Bohemia	Benešov	1.475	99.323	114
	Beroun	662	96.624	85
	Kladno	720	164.493	100
	Kolín	748	103.894	90
	Kutná Hora	917	75.683	88
	Mělník	701	109.354	69
	Mladá Boleslav	1.023	127.592	120
	Nymburk	846	101.120	86
	Praha Đông	755	188.384	110
	Praha Tây	580	151.093	79
	Příbram	1.693	114.366	120
	Rakovník	896	54.898	83
Nam Bohemia	České Budějovice	1.639	195.533	109
	Český Krumlov	1.616	60.096	46
	Jindřichův Hradec	1.944	89.283	106
	Písek	1.127	70.769	75
	Prachatice	1.375	50.230	65
	Strakonice	1.032	69.773	112
	Tábor	1.326	101.363	110
Plzeň	Domažlice	1.052	54.391	76
	Klatovy	1.946	84.614	94
	Thành phố Plzeň	261	188.407	15
	Plzeň Nam	1.068	68.918	99
	Plzeň Bắc	1.287	80.666	98
	Rokycany	575	48.770	68
	Tachov	1.378	52.941	51
Karlovy Vary	Cheb	1.046	87.958	40
	Karlovy Vary	1.515	110.052	55
	Sokolov	754	85.200	38
Ústí nad Labem	Chomutov	935	121.480	44
	Děčín	909	126.294	52
	Litoměřice	1.032	117.582	105
	Louny	1.118	85.381	70
	Most	467	106.773	26
	Teplice	469	124.472	34
	Ústí nad Labem	405	116.916	23
Liberec	Česká Lípa	1.073	101.962	57
	Jablonec nad Nisou	439	90.171	35
	Liberec	989	173.890	59
	Semily	662	71.547	65
Hradec Králové	Hradec Králové	892	162.400	104
	Jičín	887	78.713	111
	Náchod	852	107.973	78
	Rychnov nad Kněžnou	982	78.424	80
	Trutnov	1.147	115.073	75
Pardubice	Chrudim	993	103.746	108
	Pardubice	880	172.224	112
	Svitavy	1.379	102.866	116
	Ústí nad Orlicí	1.267	135.682	115
Vysočina	Havlíčkův Brod	1.265	93.692	120
	Jihlava	1.199	112.415	123
	Pelhřimov	1.290	71.571	120
	Třebíč	1.463	109.183	167
	Žďár nad Sázavou	1.579	117.164	174
Nam Moravia	Blansko	862	107.912	116
	Břeclav	1.038	114.801	63
	Thành phố Brno	230	379.466	1
	Brno-venkov	1.499	225.514	187
	Hodonín	1.099	151.096	82
	Vyškov	876	92.317	79
	Znojmo	1.590	113.462	144
Olomouc	Jeseník	719	36.752	24
	Olomouc	1.620	233.588	97
	Přerov	845	126.613	105
	Prostějov	770	107.580	97
	Šumperk	1.313	118.397	78
Zlín	Kroměříž	796	103.445	79
	Uherské Hradiště	991	139.829	78
	Vsetín	1.131	140.171	59
	Zlín	1.046	188.987	91
Silesi thuộc Morava	Bruntál	1.537	89.547	67
	Frýdek-Místek	1.208	212.347	72
	Karviná	356	240.319	17
	Nový Jičín	882	149.919	54
	Opava	1.113	173.753	77
	Thành phố Ostrava	332	312.104	13

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

• Vùng của Cộng hòa Séc
• ISO 3166-2:CZ

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ ^{a b c} “ZÁKON ze dne 29. ledna 2020 o územně správním členění státu a o změně souvisejících zákonů (zákon o územně správním členění státu)” [Đạo luật ngày 29 Tháng Một năm 2020 về Phân chia lãnh thổ - hành chính của nhà nước và về việc sửa đổi các hành vi phân chia lãnh thổ - hành chính của nhà nước]. www.sagit.cz (bằng tiếng Séc). 26 tháng 2 năm 2020. Truy cập ngày 2 tháng 7 năm 2022.
2. ^ “Population of Municipalities – 1 January 2022”. Czech Statistical Office. 29 tháng 4 năm 2022.