Tiếng Nisga'a
| Tiếng Nisga’a | |
|---|---|
| Nisg̱a’a, nisqáʔamq | |
| Sử dụng tại | Canada |
| Khu vực | Tây Bắc British Columbia (Xứ Nisg̱a’a) |
| Tổng số người nói | 2.818 (2014, FPCC)[1] |
| Dân tộc | 5.430 người Nisga’a (2014, FPCC)[1] |
| Phân loại | Tsimshian
|
| Địa vị chính thức | |
Ngôn ngữ chính thức tại | Xứ Nisg̱a’a |
| Mã ngôn ngữ | |
| ISO 639-3 | ncg |
| Glottolog | nisg1240[2] |
| ELP | Nisga'a |
Tiếng Nisga’a (còn gọi là Nass, Nisgha, Nisg̱a’a, Nishka, Niska, Nishga, Nisqa’a) là một ngôn ngữ Tsimshian của người Nisga'a tại tây bắc British Columbia. Tiếng Nisga’a có quan hệ rất gần với tiếng Gitksan. Nhiều nhà ngôn ngữ học xem tiếng Nisga’a và Gitksan là hai phương ngữ của một ngôn ngữ Nass–Gitksan duy nhất. Chúng thường được xem như hai ngôn ngữ riêng, do sự tách biệt giữa hai nhóm dân tộc.
Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]
Nhà truyền giáo James Benjamin McCullagh đã tiên phong trong việc nghiên cứu ngôn ngữ học tiếng Nisga’a, và dịch một phần Kinh Thánh và Book of Common Prayer sang ngôn ngữ này.
Như đa phần ngôn ngữ First Nations tại British Columbia, tiếng Nisga’a là một ngôn ngữ bị đe dọa. Theo thống kê 2006, có hơn 1.000 người nói trên tổng số 6.000 người Nisga’a.[3]
Ngữ âm[sửa | sửa mã nguồn]
Phụ âm[sửa | sửa mã nguồn]
| Môi | Chân răng | Sau chân răng | Vòm | Ngạc mềm | Lưỡi gà | Thanh hầu | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| giữa | cạnh bên | thường | môi hóa | |||||||
| Mũi | m [m] | n [n] | ||||||||
| Tắc | vô thanh | p [p] | t [t] | k [k] | qu [kʷ] | g̱ [q] | ʻ [ʔ] | |||
| hữu thanh | b [b] | d [d] | g [ɡ] | |||||||
| Tắc xát | z [dz] | ż [dʒ] | ||||||||
| Xát | vô thanh | s [s] | ʻl [ɬ] | š [ʃ] | ḱ [ç] | ḵ [x] | h [h] | |||
| hữu thanh | ģ [ɣ] | |||||||||
| Tiếp cận | l [l] | y [j] | w [w] | |||||||
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ a b Tiếng Nisga'a tại Ethnologue. 18th ed., 2015.
- ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Nisga'a”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- ^ “Statistics Canada: 2006 Census”. Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 10 năm 2013. Truy cập ngày 5 tháng 3 năm 2017.
- Boas, Franz (1902). Tsimshian Texts, Nas River Dialect. Washington, DC: Government Printing Office. Truy cập ngày 26 tháng 8 năm 2012.
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
- The Nisg̱a’a Language (YDLI)
- Nisga’a Language on First Voices.com
- Nisga’a-language videos Lưu trữ 2011-07-06 tại Wayback Machine
- Niš'ga Primer published in 1897; part I, spelling and reading; anspelsqum Tsim algiuk, Internet Archive
- OLAC resources in and about the Nisga'a language
- The Nishga Liturgy Anglican liturgical text in Nisga’a published in 1977
- McCullagh, J. B. (James Benjamin) (1921). Miscellaneous hymns. B.C.: Aiyansh Mission. Truy cập ngày 28 tháng 8 năm 2012.
