Róża Maria Goździewska
Róża Maria Goździewska | |
|---|---|
.jpg/) | |
| Sinh | Róża Maria Goździewska 31 tháng 3 năm 1936 Ba Lan |
| Mất | 29 tháng 10 năm 1989 (53 tuổi) |
| Nổi tiếng vì | Y tá trẻ nhất của cuộc Khởi nghĩa Warszawa |
| Sự nghiệp y khoa | |
| Nghề nghiệp | Y tá |
Róża Maria Goździewska (phát âm tiếng Ba Lan: [ˈruʐa ˈmarʲja ɡɔʑˈd͡ʑɛfska]; còn được biết đến với tên Różyczka Goździewska; 31 tháng 3 năm 1936 – 29 tháng 10 năm 1989) là một y tá người Ba Lan, được biết đến là y tá trẻ nhất trong Khởi nghĩa Warszawa năm 1944 khi mới 8 tuổi.[1]
Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]
Róża Maria Goździewska, gọi vắn tắt là Różyczka; sinh ngày 31 tháng 3 năm 1936. Cha của bà đã bị giết bởi Gestapo vào năm 1943.[1] Một năm sau, vào ngày 1 tháng 8, thành phố Warszawa chìm trong cuộc nổi dậy chống lại quân chiếm đóng của Đức và dân thường bị kẹt ở giữa. Một số binh sĩ trẻ em đã tham gia chiến đấu theo phe của quân nổi dậy Ba Lan.[2][3]
Goździewska, khi đó mới 8 tuổi, đang giúp việc trong bệnh viện dã chiến tại số 11 phố Moniuszki ở Warszawa. Bà được mô tả như là một y tá làm trò vui cho bệnh nhân, mang nước cho họ uống và cố gắng đuổi ruồi.[1] Bệnh viện dã chiến trên liên kết với đơn vị của quân nổi dậy là Đại đội Koszta.[4][5] Một người họ hàng của cô, Jadwiga Obretenny, cũng là y tá trong cuộc nổi dậy ở tuổi 19.[6]
Một bức ảnh của Goździewska đang đeo băng tay của Hội Chữ thập đỏ, đã được chụp vào đầu tháng 8 năm 1944 bởi Eugeniusz Lokajski, biệt hiệu "Brok", một binh sĩ kháng chiến và nhiếp ảnh gia của lực lượng Quân đội Nhà.[5][7] Cuộc khởi nghĩa đã gây ra thương vong lớn cho những người tham gia dân sự và cuối cùng bị quân Đức dập tắt vào ngày 2 tháng 10.[2][3] Goździewska cùng em gái sống sót sau chiến tranh. Bà đã theo học tại một trường trung học do dòng tu Ursulines điều hành, tốt nghiệp Đại học Công nghệ Śląska và di cư đến Pháp vào năm 1958, kết hôn và có hai con.[1][5] Bà mất ngày 29 tháng 10 năm 1989 ở tuổi 53.[1]
Tưởng nhớ[sửa | sửa mã nguồn]
Vào đầu thế kỷ 21, bức ảnh của bà đã trở nên nổi tiếng và được sử dụng trong nhiều ấn phẩm khác nhau của Bảo tàng Khởi nghĩa Warszawa.[5] Bức ảnh sau đó được phục chế dưới dạng ảnh màu vào những năm 2010[8] và được coi là một trong những bức ảnh nổi tiếng nhất về cuộc Khởi nghĩa Warszawa.[9]
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ a b c d e “Róża Maria Goździewska”. Fundacja Warszawskie Szpitale Polowe (bằng tiếng Ba Lan). Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 4 năm 2021. Truy cập ngày 10 tháng 4 năm 2022.
- ^ a b Stańczyk, Ewa (2015). “Heroes, Victims, Role Models: Representing the Child Soldiers of the Warsaw Uprising”. Slavic Review (bằng tiếng Anh). 74 (4): 738–759. doi:10.5612/slavicreview.74.4.738. ISSN 0037-6779. JSTOR 10.5612/slavicreview.74.4.738.
- ^ a b Stańczyk, Ewa (2019), Stańczyk, Ewa (biên tập), “Moral Panic: The Child Soldiers of the Warsaw Uprising”, Commemorating the Children of World War II in Poland: Combative Remembrance (bằng tiếng Anh), Cham: Springer International Publishing, tr. 77–102, doi:10.1007/978-3-030-32262-5_4, ISBN 978-3-030-32262-5, truy cập ngày 10 tháng 4 năm 2022
- ^ Muzeum Powstania Warszawskiego (2009). Powstanie Warszawskie: dzień po dniu [Cuộc khởi nghĩa Warszawa: ngày qua ngày] (bằng tiếng Ba Lan). Axel Springer. tr. 13. ISBN 978-83-7558-610-7. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 5 năm 2021. Truy cập ngày 10 tháng 4 năm 2022.
- ^ a b c d “Najsłynniejsze zdjęcia z powstania. Fotografie – ikony. 5/8 Sanitariuszka Różyczka” [Những bức ảnh nổi tiếng từ cuộc nổi dậy Warszawa – hình ảnh 5/9: nhân viên y tế Róża]. Gazeta Wyborcza (bằng tiếng Ba Lan). Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 12 năm 2019. Truy cập ngày 10 tháng 4 năm 2022.
- ^ “Powstańcze Biogramy – Jadwiga Obretenny” [Insurgent Biographies - Jadwiga Obretenny]. www.1944.pl (bằng tiếng Ba Lan). Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 4 năm 2021. Truy cập ngày 10 tháng 4 năm 2021.
- ^ “Dzieci” [Thiếu nhi]. Muzeum Powstania Warszawskiego (bằng tiếng Ba Lan). Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 5 năm 2021. Truy cập ngày 10 tháng 4 năm 2022.
- ^ “Powstanie Warszawskie. Armia medyków '44” [Cuộc nổi dậy ở Warszawa. Quân y '44]. pulsmedycyny.pl (bằng tiếng Ba Lan). 1 tháng 8 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 4 năm 2021. Truy cập ngày 10 tháng 4 năm 2022.
- ^ Jankowska, Ewa (8 tháng 3 năm 2017). “Kolorowe zdjęcia z Powstania Warszawskiego. To nie to samo, co czerń i biel. Realizm fotografii poraża” [Bức ảnh màu từ Cuộc nổi dậy Warszawa. Nó không giống như ảnh đen trắng. Chủ nghĩa hiện thực của nhiếp ảnh gây sốc]. Gazeta.pl (bằng tiếng Ba Lan). Lưu trữ bản gốc ngày 10 tháng 4 năm 2022. Truy cập ngày 10 tháng 4 năm 2022.