Nishiyama Tomoka
| Nishiyama Tomoka Nữ Lưu Tam quán (西山朋佳 女流三冠) | |
|---|---|
 Nishiyama Tomoka ngày 29 tháng 10 năm 2014 trong buổi cảm tưởng chiến Nữ Lưu Vương Tọa kì 7 - ván 1 | |
| Tên | Nishiyama Tomoka (西山朋佳) |
| Ngày sinh | 27 tháng 6, 1995 |
| Ngày lên chuyên | 1 tháng 4 năm 2021 |
| Số hiệu Nữ Lưu | 73 |
| Quê quán | Ōsakasayama, Osaka, Nhật Bản |
| Trực thuộc | Liên đoàn Shogi Nhật Bản - Nữ Lưu kì sĩ hội (Kanto) |
| Sư phụ | Ito Hirofumi Thất đẳng |
| Vĩnh thế | Vĩnh thế Nữ Vương (2022) |
| Đang sở hữu | Nữ Vương Nữ Lưu Vương Tướng Nữ Lưu Danh Nhân |
| Đẳng cấp | Nữ Lưu Tứ đẳng (13 tháng 6 năm 2022) |
| Hồ sơ | Nishiyama Tomoka |
| Thành tích | |
| Tổng số danh hiệu | 13 kì Bạch Linh 1 kì Nữ Vương 6 kì Nữ Lưu Vương Tọa 2 kì Nữ Lưu Danh Nhân 1 kì Nữ Lưu Vương Tướng 3 kì |
| Long Vương chiến | Tổ 6 (theo dạng Nữ Lưu kì sĩ) |
| Nữ Lưu Thuận Vị chiến | Kì 3 - Tổ A |
Nishiyama Tomoka (
Sự nghiệp kỳ thủ[sửa | sửa mã nguồn]
Gia nhập Trường đào tạo Kỳ thủ[sửa | sửa mã nguồn]
Nishiyama Tomoka học chơi shogi do sự ảnh hưởng của người cha và người chị hơn cô 3 tuổi[1], và bắt đầu tham gia các lớp học cờ khi lên 5 tuổi[2]. Từ thuở ấu thơ, cô đã thường chơi shogi với những đối thủ khác giới[1], và khi tới năm hai Sơ trung (tương đương lớp 8 theo thang Trung học Cơ sở), Nishiyama tham gia kỳ thi để gia nhập Trường đào tạo Kỳ thủ (
Năm 2009, cô chiến thắng Giải Vô địch Shogi Nữ Sơ trung toàn quốc[3]
Ngày 7 tháng 10 năm 2010, ở năm hai Sơ trung, cô chính thức gia nhập Trường đào tạo Kỳ thủ tại Kansai, với mức xếp hạng Lục cấp.[1]
Vào tháng 5 năm 2011, Nishiyama gặp Satomi Kana Nữ Lưu Tam quán trong kỳ thi thăng hạng Nhất cấp (1-kyu) tại Trường đào tạo, khi đó cô ở mức xếp hạng Tứ cấp (4-kyu) đã thua ván đấu đó[4].
Tháng 1 năm 2014, cô được thăng lên hạng Sơ đẳng (1-dan) ở tuổi 18 và 7 tháng, trở thành người phụ nữ thứ hai - người phụ nữ trẻ tuổi nhất trong hệ thống chuyên nghiệp khi đó[5]. Tháng Chín cùng năm, cô trở thành người phụ nữ thứ hai, đồng thời trẻ tuổi nhất được thăng lên Nhị đẳng (2-dan) (19 tuổi 2 tháng)[6].
Tháng 12 năm 2015, cô trở thành người phụ nữ thứ hai - kỳ thủ nữ trẻ nhất được thăng cấp lên Tam đẳng (3-dan) (20 tuổi, 5 tháng)[7]. Cô bắt đầu tham gia Giải đấu Tam đẳng (三段リーグ) kể từ kỳ thứ 59 (kỳ đầu của năm 2016)[7]. Cô là kỳ thủ nữ duy nhất trong lịch sử (tính tới tháng 9 năm 2022)[8][9] nhận được điểm thăng cấp ở Giải đấu Tam đẳng (dành cho kỳ thủ xếp trong tốp đầu nhưng không thể thăng lên Tứ đẳng do xét hiệu số). Ngoài ra, một trong những đối thủ của cô tại đây là Fujii Sota, người đã chiến thắng chính Nishiyama ở ván thi đấu cuối cùng ở kỳ 59 của Giải đấu Tam đẳng để trở thành kỳ thủ chuyên nghiệp.
Trong khi luyện tập ở Trường đào tạo Kỳ thủ, cô cũng tham gia các giải danh hiệu Nữ Lưu và trong năm 2014, Nishiyama Tomoka lần đầu tiên xuất hiện ở một loạt trận tranh danh hiệu - Nữ Lưu Vương Tọa Chiến kỳ 4, khiêu chiến đương kim Nữ Lưu Vương Toạ khi đó là Kato Momoko, và thất bại với kết quả 0-3 chung cuộc[10]. Vào ngày 24 tháng 5 năm 2018, Nishiyama giành danh hiệu đầu tiên của mình khi chiến thắng loạt 5 ván tranh ngôi tại Giải MyNavi Nữ mở rộng lần thứ 11 trước đương kim Nữ Vương cũng chính là Kato Momoko với tỉ số 3-1 chung cuộc[11]. Cô là người thứ hai không phải Nữ Lưu kỳ sĩ giành được một danh hiệu Nữ Lưu, cũng sau Kato.[12]
Vào ngày 22 tháng 5 năm 2019, cô chiến thắng loạt 5 ván tranh ngôi tại Giải MyNavi Nữ mở rộng lần thứ 12 trước khiêu chiến giả Satomi Kana Nữ Lưu Tứ quán với tỉ số 3-1 sau 4 ván và bảo vệ thành công danh hiệu Nữ Vương[13]. Ngày 1 tháng 11 cùng năm, cô cũng giành chiến thắng quyết định 2-1 trước Satomi Kana Nữ Lưu Vương Tướng, trở thành tân Nữ Lưu Vương Tướng và cùng lúc sở hữu hai danh hiệu (Nữ Lưu Nhị quán)[14]. Ngày 4/12 cùng năm, cô tiếp tục chiến thắng 3-1 trước Satomi Kana Nữ Lưu Vương Tọa, từ đó cùng lúc sở hữu ba danh hiệu (Nữ Lưu Tam quán)[15].
Ngày 7 tháng 3 năm 2020, Nishiyama vào tới vòng cuối cùng của Giải đấu Tam đẳng kỳ thứ 66[16] với thành tích 12 thắng - 4 thua[17] và có khả năng trở thành kỳ thủ nữ chuyên nghiệp đầu tiên của giới Shogi chuyên nghiệp Nhật Bản[18]. Nishiyama giành hai chiến thắng liên tiếp trong vòng cuối cùng để kết thúc kỳ 66 với hiệu số 14 thắng - 4 thua, tuy nhiên Taniai Hiroki và Hattori Shinichiro cũng có cùng thành tích và dựa trên thành tích từ những kỳ trước, Taniai và Hattori là những kỳ thủ được thăng Tứ đẳng, Nishiyama Tomoka không thể trở thành kỳ thủ chuyên nghiệp ở kỳ đó nhưng nhận 1 điểm thăng cấp.[16]
Ngày 1 tháng 4 năm 2020, cô giành chiến thắng trước Hasebe Kohei tại Long Vương Chiến kỳ 34, trở thành kỳ thủ nữ đầu tiên lọt vào top 4 của tổ 6, trong khuôn khổ Vòng Xếp hạng Long Vương Chiến. Ngày 3 tháng 6 cùng năm, cô đánh bại Kato Momoko trong trận đấu cuối cùng của Giải MyNavi Nữ mở rộng lần thứ 13 với tỉ số 3-2, bảo vệ thành công danh hiệu Nữ Vương lần thứ ba liên tiếp.[19] Ngày 30 tháng 7, cô đả bại Kitajima Tadao ở Chung kết Vòng Sơ loại thứ Nhất - Kỳ Thánh Chiến kỳ 92, trở thành kỳ thủ nữ đầu tiên vượt qua một vòng Sơ loại của giải danh hiệu chuyên nghiệp.[20] Ngày 26 tháng 9, cô được xếp đứng đầu tiên của Giải đấu Tam đẳng kỳ thứ 67, tuy nhiên lại thua 8 ván liên tiếp ở giai đoạn cuối cùng và kết thúc giải đấu với hiệu số 7 thắng - 11 thua.[21] Ngày 30 tháng 10, cô giành chiến thắng trước Muroya Yuki Nữ Lưu Nhị đẳng với tỉ số 2-1 ở Nữ Lưu Vương Tướng Chiến kỳ thứ 42, từ đó bảo vệ thành công danh hiệu Nữ Lưu Vương Tướng của mình.[22] Ngày 14 tháng 12, trong ván đấu thứ 5 của loạt tranh danh hiệu - Nữ Lưu Vương Tọa Chiến kỳ thứ 10, Nishiyama Tomoka đã giành chiến thắng trước Satomi Kana Nữ Lưu Tứ quán, từ đó bảo vệ thành công danh hiệu của mình với tỉ số 3-2[23]
Tháng 1 năm 2021, cô tham gia Sơ loại thứ Hai của Kỳ Thánh Chiến kỳ thứ 92 với tư cách kỳ thủ nghiệp dư/kỳ thủ nữ đầu tiên vượt qua Vòng Sơ loại thứ Nhất. Nishiyama đã giành các chiến thắng để có quyền chơi trận Chung kết, tuy nhiên lại thất bại trước Nobuyuki Yashiki Cửu đẳng và không lọt vào Vòng Xác định Khiêu chiến giả.[24] Ngày 6 tháng 3 cùng năm, cô kết thúc Giải đấu Tam đẳng kỳ thứ 68 với hiệu số 9 thắng - 9 thua.[25]
Cuối cùng, ngày 1 tháng 4 năm 2021, Nishiyama Tomoka chính thức rời khỏi Trường đào tạo Kỳ thủ.[26]
| Thành tích của Nishiyama Tomoka tại Giải đấu Tam đẳng | |||
|---|---|---|---|
| Kỳ | Thành tích thi đấu | Hiệu số chung cuộc | Kết quả |
| 59 | ○○○○●○●●●○○●●●○○○● | 10 thắng - 8 thua | - |
| 60 | ○●●○○●●●●○●●●●○●●○ | 6 thắng - 12 thua | - |
| 61 | ○○●●○○○○●●○●●○●●○● | 9 thắng - 9 thua | - |
| 62 | ○○●●●●●○○●●●●●○○●○ | 7 thắng - 11 thua | - |
| 63 | ○●○○●○●○○●○●●●○○○○ | 11 thắng - 7 thua | - |
| 64 | ●●●●●○○●●●●●●○○●●○ | 5 thắng - 13 thua | - |
| 65 | ●○●●●●○○●○○○●●●●●○ | 7 thắng - 11 thua | - |
| 66 | ○●○○○○○●○○○●○●○○○○ | 14 thắng - 4 thua | Nhận được 1 điểm thăng cấp |
| 67 | ●○○●●○○○○○●●●●●●●● | 7 thắng - 11 thua | - |
| 68 | ●○●○○○○●○○○●●●●●●○ | 9 thắng - 9 thua | - |
Trở thành Nữ Lưu kỳ sĩ[sửa | sửa mã nguồn]
Vào ngày 1 tháng 4 năm 2021, trước khi chạm tới độ tuổi giới hạn của Trường đào tạo Kỳ thủ trẻ, cô thông báo về việc cô sẽ rút khỏi Trường đào tạo để trở thành một Nữ Lưu kỳ sĩ[27][28]. Cùng ngày, cô gửi yêu cầu trở thành Nữ Lưu kỳ sĩ tới Liên đoàn[29] Do Nishiyama đã đạt tới mức xếp hạng Tam đẳng ở Trường đào tạo, cô được thăng trực tiếp mức xếp hạng lên Nữ Lưu Tam đẳng theo quy định của Trường đào tạo.[29]
Ngày 1 tháng 6 cùng năm, cô đánh bại Ito Sae Nữ Lưu Tam đẳng ở ván thi đấu thứ 5 để giành chiến thắng chung cuộc 3-2 trong loạt trận tranh danh hiệu của Giải MyNavi Nữ mở rộng lần thứ 14 để bảo vệ thành công danh hiệu Nữ Vương lần thứ 4 liên tiếp và trở thành một thành viên thường xuyên của Liên đoàn với việc chiến thắng danh hiệu bằng tư cách của một Nữ Lưu kỳ sĩ[30]. Ngày 9 tháng 7, cô hoàn thành giai đoạn Vòng loại của Bạch Linh chiến kỳ 1 và lọt vào loạt trận tranh danh hiệu 7 ván với đối thủ là Watanabe Mana Nữ Lưu Tam đẳng[31].Ngày 16 tháng 10 cùng năm, cô giành chiến thắng cuối cùng trước Watanabe Mana ở loạt trận tranh danh hiệu, kết thúc loạt trận với tỉ số chung cuộc 4-0 và trở thành kỳ thủ đầu tiên sở hữu danh hiệu Bạch Linh.
Ngày 13 tháng 6 năm 2022, Nishiyama Tomoka giành chiến thắng quyết định trước Satomi Kana Nữ Lưu Tứ quán ở ván đấu thứ 5 trong loạt trận tranh danh hiệu của Giải MyNavi Nữ mở rộng lần thứ 15 để bảo vệ thành công danh hiệu Nữ Vương và kèm theo đó, cô đạt đủ điều kiện để trở thành kỳ thủ nữ đầu tiên nhận danh dự Vĩnh thế Nữ Vương (
Ngày 24 tháng 3 năm 2023, bằng việc giành chiến thắng 3-1 trước Ito Sae tại Nữ Lưu Danh Nhân chiến kỳ thứ 49, Nishiyama Tomoka lần đầu tiên sở hữu danh hiệu Nữ Lưu Danh Nhân.[33]
Phong cách chơi cờ[sửa | sửa mã nguồn]
Cô thường sử dụng chiến pháp khai cuộc Chấn Phi xa[34], trong đó có Trung Phi xa mời gọi và Tam gian Phi Xa. Nishiyama được biết đến với khả năng trung tới tàn cuộc tốt, có thể đảo ngược tình thế bất lợi ở giai đoạn đầu ván cờ bằng sức mạnh sát cuộc của mình[35]. Tsuno Shoji, một nhà báo hay theo dõi các giải thi đấu đã bình luận như sau: "Xem phong cách thi đấu mãnh liệt đó, thật khó tin người đang ngồi trước bàn cờ là một phụ nữ".
Theo lời của Suzuki Daisuke Cửu đẳng, cô được biết tới trong thế giới Shogi rằng "giống với Suzuki Daisuke khi ông trong thời kỳ đỉnh cao"[35]
Trong các giải đấu danh hiệu của giới Nữ Lưu, cô hiếm khi sử dụng hết thời gian cho phép của mình, nhưng trong Giải MyNavi Nữ mở rộng kỳ thứ 11 (năm 2017, năm mà Nishiyama được xếp ở giai đoạn Xác định Khiêu chiến giả), cô đã thay đổi thói quen sử dụng thời gian của mình[10]. Vào năm 2017, trước khi cô chiến thắng danh hiệu Nữ Vương lần đầu tiên, cô bắt đầu tham gia các nhóm học tập với các kỳ thủ chuyên nghiệp nam, và cô cho rằng quan điểm của cô về Shogi đã thay đổi khi nhận được những lời góp ý rất đa dạng sau các ván cờ luyện tập.[36]
36. Mx45 - nước đi kỳ lạ được các kỳ thủ chuyên nghiệp ngưỡng mộ[sửa | sửa mã nguồn]
Trong ván thi đấu thứ hai của loạt trận tranh danh hiệu tại Giải MyNavi Nữ mở rộng lần thứ 11 (kỳ mà Nishiyama giành danh hiệu Nữ Vương), cô đã thực hiện nước đi 36. Mx45[37], để cho Kato Momoko Nữ Vương bắt Xe và phong cấp Tượng một cách... miễn phí, tuy nhiên đây lại là nước đi chính xác nhất được các máy tính chơi Shogi đề xuất, và điều này làm giới Shogi bất ngờ.[35]
Nước đi mãnh liệt nhất của giới Chấn Phi Xa trong những năm vừa qua.
— Suzuki Daisuke Cửu đẳng
Cứ 100 kì thủ chuyên nghiệp, tôi nghĩ có 3 người nghĩ ra nước đi này, nhưng chỉ 1 người dám thực hiện nó.
— Các kì thủ chuyên nghiệp
Một nước đi xuất sắc mà không ai muốn nghĩ tới.
— Tanago Kengo - Tổng biên tập của tờ Thế giới Shogi
Đời sống cá nhân[sửa | sửa mã nguồn]
- Năm 2014, cô tốt nghiệp trường Sơ trung & Cao trung Osaka Gakugei[38], sau đó chuyển tới Tokyo và hiện tại đang theo học tại trường Đại học Keio cho tới nay.
- Một Nữ Lưu kỳ sĩ hơn cô ba tuổi - Muroya Yuki Nữ Lưu Tam đẳng cũng tới từ Osakasayama, Osaka[39], tham gia cùng lớp cờ với Nishiyama khi còn là một đứa trẻ và hai người trở thành bạn thân thiết của nhau kể từ đó.[40] Theo Muroya, giáo viên hướng dẫn ở lớp cờ Shogi khi đó và cả Muroya Yuki đều đánh giá rất cao khả năng chơi cờ của Nishiyama Tomoka.
Lịch sử thăng cấp[sửa | sửa mã nguồn]
Trường đào tạo Kỳ thủ[sửa | sửa mã nguồn]
- 7 tháng 3 năm 2010: Lục cấp/6-kyu (Gia nhập Trường đào tạo)
- 25 tháng 1 năm 2014: Sơ đẳng/1-dan
- 21 tháng 9 năm 2014: Nhị đẳng/2-dan
- 5 tháng 12 năm 2015: Tam đẳng/3-dan
- 1 tháng 4 năm 2021: Rời Trường đào tạo
Nữ Lưu kỳ sĩ[sửa | sửa mã nguồn]
- 1 tháng 4 năm 2021: Nữ Lưu Tam đẳng/3-dan (theo quy định của Trường đào tạo)
- 13 tháng 6 năm 2022: Nữ Lưu Tứ đẳng/4-dan (chiến thắng đủ 3 danh hiệu từ khi được thăng lên Nữ Lưu Tam đẳng - hoàn thành sau Giải MyNavi Nữ mở rộng lần thứ 15)[41]
Thành tích[sửa | sửa mã nguồn]
Danh hiệu[sửa | sửa mã nguồn]
Danh hiệu được in đậm là danh hiệu mà hiện tại kỳ thủ đó đang sở hữu.
| Danh hiệu | Loạt danh hiệu | Thời gian sở hữu | Tham gia | Chiến thắng | Liên tiếp | Danh dự |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Bạch Linh | 7 ván, từ tháng 9-11 | 2021 (Kỳ 1) | 2 kỳ | 1 kỳ | ||
| Thanh Lệ | 5 ván, từ tháng 8-9 | 1 kỳ | ||||
| Nữ Vương | 5 ván, từ tháng 4-5 | 2018-2022 (Kỳ 11-15) | 6 kỳ | 6 kỳ | 6 kỳ liên tiếp | Vĩnh thế Nữ Vương |
| Nữ Lưu Vương Tọa | 5 ván, từ tháng 10-12 | 2019-2020 (Kỳ 9-10) | 4 kỳ | 2 kỳ | ||
| Nữ Lưu Danh Nhân | 5 ván, từ tháng 1-2 | 2023 (Kỳ 49) | 1 kỳ | 1 kỳ | ||
| Nữ Lưu Vương Vị | 5 ván, từ tháng 4-6 | 1 kỳ | ||||
| Nữ Lưu Vương Tướng | 3 ván, tháng 10 | 2019-2020 (Kỳ 41-42) 2022 (Kỳ 44) | 4 kỳ | 3 kỳ | ||
| Thương Phu Đằng Hoa | 3 ván, tháng 11 | 1 kỳ | ||||
| Tổng cộng tham gia 21 loạt trận tranh danh hiệu, chiến thắng 13 lần, đứng thứ 5 về số thành tích Nữ Lưu | ||||||
Lịch sử sở hữu danh hiệu[sửa | sửa mã nguồn]
| Ngày | Danh xưng | Danh hiệu | Thời gian | Ghi chú |
|---|---|---|---|---|
| 24/5/2018 | Nữ Vương | Nữ Vương | 526 ngày |
|
| 1/11/2019 | Nữ Lưu Nhị quán | Nữ Vương Nữ Lưu Vương Tướng | 33 ngày | Chiến thắng Nữ Lưu Vương Tướng chiến - Cúp Rượu Kirishima kỳ thứ 41, lần đầu giành danh hiệu Nữ Lưu Vương Tướng |
| 4/12/2019 | Nữ Lưu Tam quán | Nữ Vương Nữ Lưu Vương Tọa Nữ Lưu Vương Tướng | 682 ngày |
|
| 16/10/2021 | Nữ Lưu Tứ quán | Bạch Linh Nữ Vương Nữ Lưu Vương Tọa Nữ Lưu Vương Tướng | 19 ngày | Chiến thắng Bạch Linh chiến kỳ thứ 1, lần đầu giành danh hiệu Bạch Linh |
| 4/11/2021 | Nữ Lưu Tam quán | Bạch Linh Nữ Vương Nữ Lưu Vương Tọa | 33 ngày | Thất bại ở Nữ Lưu Vương Tướng chiến - Cúp Rượu Kirishima kỳ thứ 43, mất danh hiệu Nữ Lưu Vương Tướng |
| 7/12/2021 | Nữ Lưu Nhị quán | Bạch Linh Nữ Vương | 319 ngày |
|
| 21/10/2022 | Nữ Vương | Nữ Vương | 7 ngày | Thất bại ở Bạch Linh chiến kỳ 2, mất danh hiệu Bạch Linh. |
| 28/10/2022 | Nữ Lưu Nhị quán | Nữ Vương Nữ Lưu Vương Tướng | 119 ngày | Chiến thắng Nữ Lưu Vương Tướng chiến kỳ 44, lần thứ ba giành danh hiệu này. |
| 24/2/2023 | Nữ Lưu Tam quán | Nữ Vương Nữ Lưu Danh Nhân Nữ Lưu Vương Tướng | tới nay |
Giải thưởng[sửa | sửa mã nguồn]
- Ván đấu Nữ Lưu hấp dẫn nhất (女流名局賞) lần thứ 47 (Nữ Lưu Vương Tọa chiến kỳ 9, Loạt trận tranh danh hiệu - Ván 4)[44]
- Ván đấu Nữ Lưu hấp dẫn nhất (女流名局賞) lần thứ 48 (Nữ Lưu Vương Tọa chiến kỳ 10, Loạt trận tranh danh hiệu - Ván 5)[44]
- Nữ Lưu kỳ sĩ ưu tú (優秀女流棋士賞) lần thứ 49[44]
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ a b c “男女差なく勝負の道を プロ棋士目指す西山朋佳さん｜WOMAN SMART｜NIKKEI STYLE”. web.archive.org. 25 tháng 5 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 25 tháng 5 năm 2018. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “２２歳のアナログ女王・西山朋佳三段、夢追う「初の女性棋士」への挑戦 : スポーツ報知”. web.archive.org. 5 tháng 6 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 6 năm 2018. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ Tạp chí Shogi Nenkan năm 2018, trang 630
- ^ “里見香奈女流名人・女流王将・倉敷藤花、奨励会1級編入試験に合格｜将棋ニュース｜日本将棋連盟”. web.archive.org. 25 tháng 5 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 25 tháng 5 năm 2018. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “【将棋】西山朋佳さん、最年少１８歳で初段に 女性２人目 - 産経WEST”. web.archive.org. 24 tháng 5 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 5 năm 2018. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “西山朋佳奨励会初段が二段に昇段｜将棋ニュース｜日本将棋連盟”. web.archive.org. 24 tháng 5 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 5 năm 2018. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ a b “西山朋佳奨励会員、奨励会三段に｜将棋ニュース｜日本将棋連盟”. web.archive.org. 24 tháng 5 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 5 năm 2018. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “【午後のつぶやき 大崎善生】将棋の三段リーグ、女性棋士も挑戦中（1/2ページ） - 産経WEST”. web.archive.org. 25 tháng 5 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 25 tháng 5 năm 2018. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “西山朋佳三段、女性初の四段昇段ならず…連勝も次点に終わり涙「また頑張ります」/芸能/デイリースポーツ online”. web.archive.org. 7 tháng 3 năm 2020. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 3 năm 2020. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ a b “弾丸娘からの変貌！？ 西山朋佳奨励会三段（第11期マイナビ女子オープン挑戦者）｜将棋情報局”. web.archive.org. 24 tháng 5 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 24 tháng 5 năm 2018. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “西山朋佳奨励会三段が加藤桃子女王を破り3勝1敗で初タイトルの女王獲得 第11期マイナビ女子オープン五番勝負第4局｜将棋ニュース｜日本将棋連盟”. www.shogi.or.jp (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ “奨励会の西山朋佳が初タイトル マイナビ女子”. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 6 năm 2018.
- ^ “神戸新聞NEXT｜全国海外｜生活｜将棋マイナビ、西山女王が初防衛”. web.archive.org. 23 tháng 5 năm 2019. Lưu trữ bản gốc ngày 23 tháng 5 năm 2019. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “里見が５冠に後退＝将棋・女流王将戦：時事ドットコム”. web.archive.org. 1 tháng 11 năm 2019. Lưu trữ bản gốc ngày 1 tháng 11 năm 2019. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “西山が里見を破って女流３冠に 参加資格棋戦を"全冠制覇" : スポーツ報知”. web.archive.org. 4 tháng 12 năm 2019. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 12 năm 2019. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ a b “初の女性棋士、誕生ならず 将棋・奨励会の西山朋佳三段：朝日新聞デジタル”. web.archive.org. 7 tháng 3 năm 2020. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 3 năm 2020. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “西山朋佳三段初の女性棋士ならず「また頑張ります」 - 社会 : 日刊スポーツ”. web.archive.org. 7 tháng 3 năm 2020. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 3 năm 2020. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “史上初女性プロへ勝負手 「女流」じゃない棋士西山三段挑む”. web.archive.org. 7 tháng 3 năm 2020. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 3 năm 2020. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “西山朋佳女王が勝利し、3期目の女王獲得 第13期マイナビ女子オープン五番勝負第5局｜将棋ニュース｜日本将棋連盟”. web.archive.org. 3 tháng 6 năm 2020. Lưu trữ bản gốc ngày 3 tháng 6 năm 2020. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ INC, SANKEI DIGITAL (30 tháng 7 năm 2020). “西山女流三冠、棋戦で女性初の１次予選突破 第９２期ヒューリック杯棋聖戦”. 産経ニュース (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ “第67回奨励会三段リーグ戦”. www.shogi.or.jp. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ “西山朋佳女流王将VS室谷由紀女流三段 第42期霧島酒造杯女流王将戦三番勝負第3局 西山女流王将が勝利し女流王将を防衛｜将棋ニュース｜日本将棋連盟”. www.shogi.or.jp (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ “西山女流王座がタイトル防衛”. リコー杯女流王座戦中継ブログ. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ “西山朋佳女流三冠、女性初の公式戦本戦進出はならず 強豪・屋敷伸之九段に敗れる”. スポーツ報知 (bằng tiếng Nhật). 27 tháng 1 năm 2021. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ “第68回奨励会三段リーグ戦”. www.shogi.or.jp. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ “Ｖ４西山朋佳女王、来期連覇で"永世女王" 「いい響き、目指したい」 - 社会 : 日刊スポーツ”. web.archive.org. 2 tháng 6 năm 2021. Lưu trữ bản gốc ngày 2 tháng 6 năm 2021. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “Tweet của 西山朋佳 (@TMK_0627) ngày 31 tháng 3 năm 2021”. Twitter. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ “将棋の西山朋佳三段が奨励会退会、女流棋士転向「期待は重圧ではなく、力になりました」と感謝”. スポーツ報知 (bằng tiếng Nhật). 1 tháng 4 năm 2021. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ a b “西山朋佳奨励会三段が4月より女流三段に｜将棋ニュース｜日本将棋連盟”. www.shogi.or.jp (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ “【魚拓】冨田誠也四段「将棋界に生きた証を残せるように」棋士総会で恒例の新正会員あいさつ : スポーツ報知”. ウェブ魚拓. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ INC, SANKEI DIGITAL (9 tháng 7 năm 2021). “初代白玲は西山女流三冠か渡部女流三段か 将棋ヒューリック杯七番勝負進出”. 産経ニュース (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ “マイナビ女子オープンで西山朋佳女王がＶ５ 里見香奈女流四冠を退ける 初の「永世女王」資格獲得”. スポーツ報知 (bằng tiếng Nhật). 13 tháng 6 năm 2022. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ “西山朋佳女流名人が誕生！第４局制して初挑戦で奪取、女流三冠に”. スポーツ報知 (bằng tiếng Nhật). 24 tháng 2 năm 2023. Truy cập ngày 9 tháng 6 năm 2023.
- ^ “リコー杯女流王座戦中継ブログ : 前夜祭（８）”. web.archive.org. 5 tháng 6 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 6 năm 2018. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ a b c “【午後のつぶやき 大崎善生】西山朋佳新女王 驚異の一手（1/2ページ） - 産経WEST”. web.archive.org. 5 tháng 6 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 6 năm 2018. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “２２歳のアナログ女王・西山朋佳三段、夢追う「初の女性棋士」への挑戦 : スポーツ報知”. web.archive.org. 28 tháng 8 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 28 tháng 8 năm 2018. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “将棋情報局”. book.mynavi.jp (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ “盤上の癒しはパフェ巡り 将棋・西山朋佳女王に聞く「オフの日は何してる？」 | 観る将棋、読む将棋 | 文春オンライン”. web.archive.org. 31 tháng 10 năm 2019. Lưu trữ bản gốc ngày 31 tháng 10 năm 2019. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “室谷由紀｜棋士データベース｜日本将棋連盟”. www.shogi.or.jp (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ “記者会見 | マイナビブックス”. web.archive.org. 8 tháng 6 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 6 năm 2018. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
- ^ “西山朋佳｜棋士データベース｜日本将棋連盟”. www.shogi.or.jp (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.
- ^ “西山朋佳女流名人が誕生！第４局制して初挑戦で奪取、女流三冠に”. スポーツ報知 (bằng tiếng Nhật). 24 tháng 2 năm 2023. Truy cập ngày 24 tháng 2 năm 2023.
- ^ “伊藤沙恵女流名人VS西山朋佳女王・女流王将 第49期岡田美術館杯女流名人戦五番勝負第4局 西山女王・女流王将の勝利｜将棋ニュース｜日本将棋連盟”. www.shogi.or.jp (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 24 tháng 2 năm 2023.
- ^ a b c “将棋大賞受賞者一覧｜棋士データベース｜日本将棋連盟”. www.shogi.or.jp (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2022.