Martina Navratilova

Quốc tịch	Tiệp Khắc  Hoa Kỳ
Nơi cư trú	Sarasota, Florida
Sinh	18 tháng 10, 1956 (67 tuổi) Praha, Tiệp Khắc
Chiều cao	1,73 m (5 ft 8 in)
Lên chuyên nghiệp	1975
Giải nghệ	2006
Tay thuận	trái
Tiền thưởng	21 626 089 $ (cao thứ ba mọi thời đại)
Đánh đơn
Thắng/Thua	1442–219
Số danh hiệu	167 (kỷ lục cho cả tay vợt nam và nữ)
Thứ hạng cao nhất	1 (10 tháng 7 năm 1978)
Thành tích đánh đơn Gland Slam
Úc Mở rộng	Vô địch (1981, 1983, 1985)
Pháp mở rộng	Vô địch (1982, 1984)
Wimbledon	Vô địch (1978, 1979, 1982, 1983, 1984, 1985, 1986, 1987, 1990)
Mỹ Mở rộng	Vô địch (1983, 1984, 1986, 1987)
Các giải khác
WTA Finals	Vô địch (1978, 1979, 1981, 1983, 1984, 1985, 1986tháng 3,1986tháng 11)
Đánh đôi
Thắng/Thua	747–143
Số danh hiệu	177 (kỷ lục cho cả tay vợt nam và nữ)
Thứ hạng cao nhất	Số 1 (10 tháng 9 năm 1984)
Thành tích đánh đôi Gland Slam
Úc Mở rộng	Vô địch (1980, 1982, 1983, 1984, 1985, 1987, 1988, 1989)
Pháp Mở rộng	Vô địch (1975, 1982, 1984, 1985, 1986, 1987, 1988)
Wimbledon	Vô địch (1976, 1979, 1981, 1982, 1983, 1984, 1986)
Mỹ Mở rộng	Vô địch (1977, 1978, 1980, 1983, 1984, 1986, 1987, 1989, 1990)
Giải đấu đôi khác
WTA Finals	Vô địch (1980, 1981, 1982, 1983, 1984, 1985, 1986(2), 1987, 1988, 1989, 1991)
Thế vận hội	Tứ kết (2004)
Đôi nam nữ
Số danh hiệu	10
Kết quả đôi nam nữ Grand Slam
Úc Mở rộng	Vô địch (2003)
Pháp Mở rộng	Vô địch (1974, 1985)
Wimbledon	Vô địch (1985, 1993, 1995, 2003)
Mỹ Mở rộng	Vô địch (1985, 1987, 2006)
Giải đồng đội
Fed Cup	Vô địch (1975, 1982, 1986, 1989)
Sự nghiệp huấn luyện (2014–2015)
Agnieszka Radwańska (2014–2015)

Martina Navratilova (tiếng Séc: Martina Navrátilová; sinh ngày 18 tháng 10 năm 1956 tại Praha, Tiệp Khắc) là cựu vận động viên quần vợt nữ số một thế giới người Mỹ gốc Tiệp Khắc. Billie Jean King đã nhận xét về Navratilova, "Bà là tay vợt đơn - đôi nữ - đôi nam nữ vĩ đại nhất từ trước đến nay."^[1] Steve Flink, trong cuốn sách The Greatest Tennis Matches of the Twentieth Century (Các trận đấu quần vợt vĩ đại nhất thế kỉ XX), đã xếp bà là nữ tay vợt thành công thứ 2 trong thế kỷ 20, chỉ sau tay vợt người Đức Steffi Graf.^[2] Tạp chí tennis đã chọn bà là tay vợt nữ vĩ đại nhất trong vòng 40 năm từ 1965-2005.^[3]

Navratilova đã giành tới 18 danh hiệu Grandslam đơn, 31 danh hiệu Grandslam đôi nữ (kỷ lục), và 10 danh hiệu Granslam đôi nam nữ. Bà đã vào chơi trận chung kết đơn nữ giải Wimbledon 12 lần, bao gồm 9 lần liên tiếp từ năm 1982-1990, và hiện đang giữ kỷ lục về 9 lần vô địch Wimbledon. Bà và King mỗi người giành tới 20 danh hiệu Wimbledon, cũng là một kỷ lục nữa. Navratilova là một trong 3 tay vợt nữ đạt được danh hiệu Grandslam ở cả ba nội dung đơn nữ, đôi nữ và đôi nam nữ. Bà còn nắm giữ kỷ lục tay vợt có nhiều danh hiệu đơn nhất (167) và nhiều danh hiệu đôi nhất (177) trong thời kỳ mở. Navratilova, Margaret Court, và Maureen Connolly Brinker chia sẻ kỷ lục về số danh hiệu Grandslam liên tiếp (6). Navratilova đã vào chơi 11 trận chung kết Grandslam đơn nữ liên tiếp, đứng thứ hai so với con số 13 của Steffi Graf. Trong nội dung đôi nữ, Navratilova và Pam Shriver đã thắng 109 trận liên tiếp và giành trọn 4 giải Grandslam năm 1984.

Mặc dù xuất thân từ Tiệp Khắc nhưng Navratilova đã mất quyền công dân khi chuyển sang Mỹ sống năm 1975 lúc 18 tuổi. Đến năm 1981 thì bà được nhập quốc tịch Mỹ. Ngày 9 tháng 1 năm 2008, bà được trao trả lại quốc tịch Cộng hòa Séc.^[4]

Các danh hiệu Grand Slam[sửa | sửa mã nguồn]

Đơn nữ[sửa | sửa mã nguồn]

Vô địch (18)[sửa | sửa mã nguồn]

Năm	Giải	Đối thủ trận chung kết	Tỉ số
1978	Wimbledon	Chris Evert	2–6, 6–4, 7–5
1979	Wimbledon (2)	Chris Evert	6–4, 6–4
1981	Úc Mở rộng	Chris Evert	6–7(4), 6–4, 7–5
1982	Pháp Mở rộng	Andrea Jaeger	7–6(6), 6–1
1982	Wimbledon (3)	Chris Evert	6–1, 3–6, 6–2
1983	Wimbledon (4)	Andrea Jaeger	6–0, 6–3
1983	Mỹ Mở rộng	Chris Evert	6–1, 6–3
1983	Úc Mở rộng (2)	Kathy Jordan	6–2, 7–6(5)
1984	Pháp Mở rộng (2)	Chris Evert	6–3, 6–1
1984	Wimbledon (5)	Chris Evert	7–6(5), 6–2
1984	Mỹ Mở rộng (2)	Chris Evert	4–6, 6–4, 6–4
1985	Wimbledon (6)	Chris Evert	4–6, 6–3, 6–2
1985	Úc Mở rộng (3)	Chris Evert	6–2, 4–6, 6–2
1986	Wimbledon (7)	Hana Mandlíková	7–6(1), 6–3
1986	Mỹ Mở rộng (3)	Helena Suková	6–3, 6–2
1987	Wimbledon (8)	Steffi Graf	7–5, 6–3
1987	Mỹ Mở rộng (4)	Steffi Graf	7–6(4), 6–1
1990	Wimbledon (9)	Zina Garrison	6–4, 6–1

Á quân (14)[sửa | sửa mã nguồn]

Năm	Giải	Đối thủ trận chung kết	Tỉ số
1975	Úc Mở rộng	Evonne Goolagong Cawley	6–3, 6–2
1975	Pháp Mở rộng	Chris Evert	2–6, 6–2, 6–1
1981	Mỹ Mở rộng	Tracy Austin	1–6, 7–6(4), 7–6(1)
1982	Úc Mở rộng	Chris Evert	6–3, 2–6, 6–3
1985	Pháp Mở rộng	Chris Evert	6–3, 6–7(4), 7–5
1985	Mỹ Mở rộng	Hana Mandliková	7–6(3), 1–6, 7–6(2)
1986	Pháp Mở rộng	Chris Evert	2–6, 6–3, 6–3
1987	Úc Mở rộng	Hana Mandliková	7–5, 7–6(1)
1987	Pháp Mở rộng	Steffi Graf	6–4, 4–6, 8–6
1988	Wimbledon	Steffi Graf	5–7, 6–2, 6–1
1989	Wimbledon	Steffi Graf	6–2, 6–7(1), 6–1
1989	Mỹ Mở rộng	Steffi Graf	3–6, 7–5, 6–1
1991	Mỹ Mở rộng	Monica Seles	7–6(1), 6–1
1994	Wimbledon	Conchita Martínez	6–4, 3–6, 6–3

Đôi nữ[sửa | sửa mã nguồn]

Vô địch (31)[sửa | sửa mã nguồn]

Năm	Giải	Người đánh cặp	Đối thủ trận chung kết	Tỉ số
1975	Pháp Mở rộng	Chris Evert	Julie Anthony Olga Morozova	6–3, 6–2
1976	Wimbledon	Chris Evert	Billie Jean King Betty Stöve	6–1, 3–6, 7–5
1977	Mỹ Mở rộng	Betty Stöve	Renee Richards Betty Ann Grubb Stuart	6–1, 7–6
1978	Mỹ Mở rộng (2)	Billie Jean King	Kerry Melville Reid Wendy Turnbull	7–6, 6–4
1979	Wimbledon (2)	Billie Jean King	Betty Stöve Wendy Turnbull	5–7, 6–3, 6–2
1980	Mỹ Mở rộng (3)	Billie Jean King	Pam Shriver Betty Stöve	7–6, 7–5
1980	Úc Mở rộng	Betsy Nagelsen	Ann Kiyomura Candy Reynolds	6–4, 6–4
1981	Wimbledon (3)	Pam Shriver	Kathy Jordan Anne Smith	6–3, 7–6(6)
1982	Pháp Mở rộng (2)	Anne Smith	Rosemary Casals Wendy Turnbull	6–3, 6–4
1982	Wimbledon (4)	Pam Shriver	Kathy Jordan Anne Smith	6–4, 6–1
1982	Úc Mở rộng (2)	Pam Shriver	Claudia Kohde-Kilsch Eva Pfaff	6–4, 6–2
1983	Wimbledon (5)	Pam Shriver	Rosemary Casals Wendy Turnbull	6–2, 6–2
1983	Mỹ Mở rộng (4)	Pam Shriver	Rosalyn Fairbank Candy Reynolds	6–7(4), 6–1, 6–3
1983	Úc Mở rộng (3)	Pam Shriver	Anne Hobbs Wendy Turnbull	6–4, 6–7, 6–2
1984	Pháp Mở rộng (3)	Pam Shriver	Claudia Kohde-Kilsch Hana Mandlíková	5–7, 6–3, 6–2
1984	Wimbledon (6)	Pam Shriver	Kathy Jordan Anne Smith	6–3, 6–4
1984	Mỹ Mở rộng (5)	Pam Shriver	Anne Hobbs Wendy Turnbull	6–2, 6–4
1984	Úc Mở rộng (4)	Pam Shriver	Claudia Kohde-Kilsch Helena Suková	6–3, 6–4
1985	Pháp Mở rộng (4)	Pam Shriver	Claudia Kohde-Kilsch Helena Suková	4–6, 6–2, 6–2
1985	Úc Mở rộng (5)	Pam Shriver	Claudia Kohde-Kilsch Helena Suková	6–3, 6–4
1986	Pháp Mở rộng (5)	Andrea Temesvári	Steffi Graf Gabriela Sabatini	6–1, 6–2
1986	Wimbledon (7)	Pam Shriver	Hana Mandlíková Wendy Turnbull	6–1, 6–3
1986	Mỹ Mở rộng (6)	Pam Shriver	Hana Mandlíková Wendy Turnbull	6–4, 3–6, 6–3
1987	Úc Mở rộng (6)	Pam Shriver	Zina Garrison Lori McNeil	6–1, 6–0
1987	Pháp Mở rộng (6)	Pam Shriver	Steffi Graf Gabriela Sabatini	6–2, 6–1
1987	Mỹ Mở rộng (7)	Pam Shriver	Kathy Jordan Elizabeth Sayers Smylie	5–7, 6–4, 6–2
1988	Úc Mở rộng (7)	Pam Shriver	Chris Evert Wendy Turnbull	6–0, 7–5
1988	Pháp Mở rộng (7)	Pam Shriver	Claudia Kohde-Kilsch Helena Suková	6–2, 7–5
1989	Úc Mở rộng (8)	Pam Shriver	Patty Fendick Jill Hetherington	3–6, 6–3, 6–2
1989	Mỹ Mở rộng (8)	Hana Mandlíková	Mary Joe Fernández Pam Shriver	5–7, 6–4, 6–4
1990	Mỹ Mở rộng (9)	Gigi Fernández	Jana Novotná Helena Suková	6–2, 6–4

Á quân (6)[sửa | sửa mã nguồn]

Năm	Giải	Người đánh cặp	Đối thủ trận chung kết	Tỉ số
1977	Wimbledon	Betty Stöve	Helen Gourlay Cawley JoAnne Russell	6–3, 6–3
1979	Mỹ Mở rộng	Billie Jean King	Betty Stöve Wendy Turnbull	7–5, 6–3
1981	Úc Mở rộng	Pam Shriver	Kathy Jordan Anne Smith	6–2, 7–5
1985	Wimbledon	Pam Shriver	Kathy Jordan Elizabeth Sayers Smylie	5–7, 6–3, 6–4
1985	Mỹ Mở rộng	Pam Shriver	Claudia Kohde-Kilsch Helena Suková	6–7, 6–2, 6–3
2003	Mỹ Mở rộng	Svetlana Kuznetsova	Virginia Ruano Pascual Paola Suárez	6–2, 6–3

Đôi nam nữ[sửa | sửa mã nguồn]

Vô địch (10)[sửa | sửa mã nguồn]

Năm	Giải	Người đánh cặp	Đối thủ trận chung kết	Tỉ số
1974	Pháp Mở rộng	Ivan Molina	Rosalia Reyes Darmon Marcelo Lara	6–3, 6–3
1985	Pháp Mở rộng (2)	Heinz Günthardt	Paula Smith Francisco González	2–6, 6–3, 6–2
1985	Wimbledon	Paul McNamee	Elizabeth Sayers Smylie John Fitzgerald	7–5, 4–6, 6–2
1985	Mỹ Mở rộng	Heinz Günthardt	Elizabeth Sayers Smylie John Fitzgerald	6–3, 6–4
1987	Mỹ Mở rộng (2)	Emilio Sánchez	Betsy Nagelsen Paul Annacone	6–4, 6–7(6), 7–6(12)
1993	Wimbledon (2)	Mark Woodforde	Tom Nijssen Manon Bollegraf	6–3, 6–4
1995	Wimbledon (3)	Jonathan Stark	Cyril Suk Gigi Fernández	6–4, 6–4
2003	Úc Mở rộng	Leander Paes	Eleni Daniilidou Todd Woodbridge	6–4, 7–5
2003	Wimbledon (4)	Leander Paes	Anastassia Rodionova Andy Ram	6–3, 6–3
2006	Mỹ Mở rộng (3)	Bob Bryan	Květa Hrdličková Peschke Martin Damm	6–2, 6–3

Á quân (6)[sửa | sửa mã nguồn]

Năm	Giải	Người đánh cặp	Đối thủ trận chung kết	Tỉ số
1986	Wimbledon	Heinz Günthardt	Kathy Jordan Ken Flach	6–3, 7–6(7)
1986	Mỹ Mở rộng	Peter Fleming	Raffaella Reggi Sergio Casal	6–4, 6–4
1988	Úc Mở rộng	Tim Gullickson	Jana Novotna Jim Pugh	5–7, 6–2, 6–4
1993	Mỹ Mở rộng	Mark Woodforde	Helena Suková Todd Woodbridge	6–3, 7–6(6)
2004	Úc Mở rộng	Leander Paes	Elena Bovina Nenad Zimonjić	6–1, 7–6(3)
2005	Pháp Mở rộng	Leander Paes	Daniela Hantuchová Fabrice Santoro	3–6, 6–3, 6–2

Gia đình[sửa | sửa mã nguồn]

Ngày 15.12.2014, Navratilova (58 tuổi) đã làm đám cưới với người bạn gái lâu năm của mình Julia Lemigova (42 tuổi) tại New York. Cả hai hiện sống tại Florida. Lemigova là hoa hậu cuối cùng của Liên Xô, trước khi nước này sụp đổ vào năm 1991.^[5]

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Martina Navratilova.

• Martina Navratilova tại Hiệp hội quần vợt nữ
• Martina Navrátilová Lưu trữ 2008-09-28 tại Wayback Machine - profile
• Interview with the most celebrated female tennis player Lưu trữ 2008-09-18 tại Wayback Machine Czech.cz, The official Website of the Czech Republic
• International Tennis Hall of Fame profile
• BBC profile
• ESPN.com article
• outsports.com interview Lưu trữ 2012-03-01 tại Wayback Machine
• Martina Navratilova Slams ‘Gay Sheep’ Experiments at Oregon State University Lưu trữ 2008-02-16 tại Wayback Machine

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Martina Navratilova.