Wiki - KEONHACAI COPA

Louis Aragon

Louis Aragon
Thông tin cá nhân
Sinh
Ngày sinh
3 tháng 10, 1897
Mất
Ngày mất
24 tháng 12, 1982
An nghỉMoulin de Villeneuve
Nơi cư trúMoulin de Villeneuve
Giới tínhnam
Đảng pháiĐảng Cộng sản Pháp
Gia đình
Bố
Louis Andrieux
Mẹ
Marguerite Toucas-Massillon
Hôn nhân
Elsa Triolet
Sự nghiệp nghệ thuật
Bút danhArnaud Saint Romain, Arnaud de Saint-Roman, François la Colère, Témoin des martyrs, Albert de Routisie
Đào tạoLycée Carnot
Trào lưuDada, chủ nghĩa siêu thực
Thể loạitiểu thuyết, thơ
Giải thưởngGiải Renaudot, Huân chương Cách mạng Tháng Mười, Huân chương Hữu nghị các dân tộc, Giải thưởng Hòa bình Quốc tế Lenin, Croix de guerre 1939–1945, Croix de guerre 1914–1918, Huy chương quân sự
Website

Louis Aragon (3 tháng 10 năm 189724 tháng 12 năm 1982) – nhà thơ, nhà văn, nhà chính trị Pháp, thành viên của Viện hàn lâm Goncourt.

Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]

Louis Aragon sinh ở Paris, là con ngoài giá thú của bà Marguerite Toucas-Massillon và nghị sĩ Louis Andrieux. Andrieux là một người đã lớn tuổi và có gia đình, nhưng đã quyến rũ bà Marguerite và sau đó nhẫn tâm vứt bỏ bà. Louis Aragon được nuôi dưỡng bởi bà ngoài, mà ông tưởng là mẹ ruột, và mẹ, mà ông tưởng là chị ruột.[1][2] Ông có nghe lờ mờ dư luận nhưng không biết rõ sự thật. Mãi đến khi 19 tuổi, trước khi đi lính, ông mới được kể cho toàn bộ sự thật về xuất thân và về người cha ruột vô trách nhiệm đã vứt bỏ vợ con. Cho đến cuối đời Louis Andrieux vẫn không chịu nhận con ruột của mình.

Louis Aragon học Đại học Y ở Paris. Sau này, Aragon chọn bút danh cho mình lấy tên của một vùng đất lịch sử ở Tây Ban Nha.

Thời trẻ Aragon gần gũi với các nhóm văn sĩ theo chủ nghĩa đa đachủ nghĩa siêu thực. Năm 1927 gia nhập Đảng Cộng sản Pháp và tích cực tham gia các hoạt động báo chí. Năm 1932 cùng đoàn các nhà văn Quốc tế đến thăm vùng Ural của Liên Xô. Ấn tượng của chuyến đi này được Aragon thể hiện trong tập thơ Hourra l'Oural, (Hoan hô Ural, 1934). Vợ của Aragon là Elsa Triolet, là một cô gái Liên Xô gốc Do Thái. Elsa Triolet là chị gái của Lilya Brich, vợ của nhà thơ Nga nổi tiếng Vladimir Mayakovsky, bản thân Elsa Triolet cũng là một nhà văn nổi tiếng.

Thời kỳ Thế chiến II, Aragon tham gia phong trào Kháng chiến, là nhà thơ tiêu biểu nhất của phong trào này. Các tập thơ Le Crève-Cœur, (Dao trong tim, 1941); Les Yeux d'Elsa, (Đôi mắt Elsa, 1942); thể hiện lòng yêu nước và sự quay về với những đề tài tình yêu cổ điển.

Ngoài thơ ca, Aragon còn là một nhà văn nổi tiếng với nhiều tác phẩm có giá trị về những vấn đề của văn học hiện đại. Louis Aragon mất ở Paris năm 1982.

Tác phẩm[sửa | sửa mã nguồn]

Văn xuôi:

  • Anicet ou le Panorama, 1921
  • Les Aventures de Télémaque, 1922
  • Le Libertinage, 1924
  • Le Paysan de Paris (Người nông dân Paris), 1926
  • Le Con d’Irène, 1927 (sous le nom d’Albert de Routisie)
  • Les Cloches de Bâle, 1934 («Le Monde réel»)
  • Les Beaux Quartiers (Những khu phố đep), 1936 («Le Monde réel»), Prix Renaudot
  • Les Voyageurs de l’Impériale (Những hành khách trên xe), 1942 («Le Monde réel»)
  • Aurélien, 1944 («Le Monde réel»)
  • Servitude et Grandeur des Français. Scènes des années terribles, 1945
  • Les Communistes (Những người cộng sản, 6 tập), 1949—1951 et 1966—1967 («Le Monde réel»)
  • La Semaine Sainte (Tuần lễ thánh), 1958
  • La Mise à mort, 1965
  • Blanche ou l’oubli, 1967
  • Henri Matisse, roman, 1971
  • Théâtre/Roman, 1974
  • Le Mentir-vrai, 1980
  • La Défense de l’infini, 1986
  • Les Aventures de Jean-Foutre La Bite, 1986

Thơ:

  • Le Musée Grévin, publié sous le pseudonyme de François la Colère
  • La rose et le réséda
  • Feu de joie (Lửa vui), 1919
  • Le Mouvement perpétuel, 1926
  • La Grande Gaîté, 1929
  • Persécuté persécuteur, 1930—1931
  • Hourra l’Oural (Hoan hô Ural), 1934
  • Le Crève-Cœur (Nát lòng), 1941
  • Cantique à Elsa, 1942
  • Les Yeux d’Elsa (Đôi mắt Elsa), 1942
  • Brocéliande, 1942
  • Le Musée Grevin, 1943
  • La Diane Française, 1945
  • En étrange pays dans mon pays lui-même, 1945
  • Le Nouveau Crève-Cœur (Nát lòng II), 1948
  • Le Roman inachevé (Cuốn tiểu thuyết chưa hoàn thành), 1956
  • Elsa, 1959
  • Les Poètes, 1960
  • Le Fou d’Elsa (Anh chàng say đắm Elsa), 1963
  • Il ne m’est Paris que d’Elsa, 1964
  • Les Chambres, poème du temps qui ne passe pas, 1969

Một số bài thơ[sửa | sửa mã nguồn]

Les Yeux d'Elsa
Tes yeux sont si profonds qu'en me penchant pour boire
J'ai vu tous les soleils y venir se mirer
S'y jeter à mourir tous les désespérés
Tes yeux sont si profonds que j'y perds la mémoire
À l'ombre des oiseaux c'est l'océan troublé
Puis le beau temps soudain se lève et tes yeux changent
L'été taille la nue au tablier des anges
Le ciel n'est jamais bleu comme il l'est sur les blés
Les vents chassent en vain les chagrins de l'azur
Tes yeux plus clairs que lui lorsqu'une larme y luit
Tes yeux rendent jaloux le ciel d'après la pluie
Le verre n'est jamais si bleu qu'à sa brisure
Mère des Sept douleurs ô lumière mouillée
Sept glaives ont percé le prisme des couleurs
Le jour est plus poignant qui point entre les pleurs
L'iris troué de noir plus bleu d'être endeuillé
Tes yeux dans le malheur ouvrent la double brèche
Par où se reproduit le miracle des Rois
Lorsque le coeur battant ils virent tous les trois
Le manteau de Marie accroché dans la crèche
Une bouche suffit au mois de Mai des mots
Pour toutes les chansons et pour tous les hélas
Trop peu d'un firmament pour des millions d'astres
Il leur fallait tes yeux et leurs secrets gémeaux
L'enfant accaparé par les belles images
Écarquille les siens moins démesurément
Quand tu fais les grands yeux je ne sais si tu mens
On dirait que l'averse ouvre des fleurs sauvages
Cachent-ils des éclairs dans cette lavande où
Des insectes défont leurs amours violentes
Je suis pris au filet des étoiles filantes
Comme un marin qui meurt en mer en plein mois d'août
J'ai retiré ce radium de la pechblende
Et j'ai brûlé mes doigts à ce feu défendu
Ô paradis cent fois retrouvé reperdu
Tes yeux sont mon Pérou ma Golconde mes Indes
Il advint qu'un beau soir l'univers se brisa
Sur des récifs que les naufrageurs enflammèrent
Moi je voyais briller au-dessus de la mer
Les yeux d'Elsa les yeux d'Elsa les yeux d'Elsa
Nous dormirons ensemble
Que ce soit dimanche ou lundi
Soir ou matin minuit midi
Dans l’enfer ou le paradis
Les amours aux amours ressemblent
C’était hier que je t’ai dit
Nous dormirons ensemble
C’était hier et c’est demain
Je n’ai plus que toi de chemin
J’ai mis mon cœur entre tes mains
Avec le tien comme il va l’amble
Tout ce qu’il a de temps humain
Nous dormirons ensemble
Mon amour ce qui fut sera
Le ciel est sur nous comme un drap
J’ai refermé sur toi mes bras
Et tant je t’aime que j’en tremble
Aussi longtemps que tu voudras
Nous dormirons ensemble
Il n’y a pas d’amour heureux
Rien n’est jamais acquis à l’homme. Ni sa force
Ni sa faiblesse ni son coeur. Et quand il croit
Ouvrir ses bras son ombre est celle d’une croix;
Et quand il croit serrer son bonheur il le broie.
Sa vie est un étrange et douloureux divorce;
Il n’y a pas d’amour heureux.
Sa vie, elle ressemble à ces soldats sans armes
Qu’on avait habillés pour un autre destin.
A quoi peut leur servir de ce lever matin
Eux qu’on retrouve au soir désoeuvrés incertains.
Dites ces mots ma vie et retenez vos larmes;
Il n’y a pas d’amour heureux.
Mon bel amour mon cher amour ma déchirure
Je te porte en moi comme un oiseau blessé
Et ceux-là sans savoir nous regardent passer
Répétant après moi les mots que j’ai tressés
Et qui pour tes grands yeux tout aussitôt moururent
Il n’y a pas d’amour heureux.
Le temps d’apprendre à vivre il est déjà trop tard
Que pleurent dans la nuit nos coeurs à l’unisson
Ce qu’il faut de malheur pour la moindre chanson
Ce qu’il faut de regrets pour payer un frisson
Ce qu’il faut de sanglots pour un air de guitare
Il n’y a pas d’amour heureux.
Il n’y a pas d’amour qui ne soit douleur.
Il n’y a pas d’amour dont on ne soit meurtri.
Il n’y a pas d’amour dont on ne soit flétri.
Et pas plus que de toi l’amour de la patrie
Il n’y a pas d’amour qui ne vive de pleurs.
Il n’y a pas d’amour heureux.
Mais c’est notre amour à tous les deux.
Les Poissons noirs
La quille de bois dans l’eau blanche et bleue
Se balance a peine Elle enfonce un peu
Du poids du pecheur couche sur la barge
Dans l’eau bleue et blanche il traine un pied nu
Et tout l’or brise d’un ciel inconnu
Fait au bateau brun des soleils en marge
Filets filets blonds filets filets gris
Dans l’eau toute bleue ou le jour est pris
Les lourds poissons noirs revent du grand large.
LBallade de celui qui chanta dans les supplices
Et s'il était à refaire
Je referais ce chemin
Une voix monte des fers
Et parle des lendemains
Et s'il était à refaire
Je referais ce chemin
Une voix monte des fers
Et parle des lendemains
Tu peux vivre tu peux vivre
Tu peux vivre comme nous
Dis le mot qui te délivre
Et tu peux vivre à genoux"
Et s'il était à refaire
Je referais ce chemin
La voix qui monte des fers
Parle pour les lendemains
Rien qu'un mot la porte cède
S'ouvre et tu sors Rien qu'un mot
Le bourreau se dépossède
Sésame Finis tes maux
Rien qu'un mot rien qu'un mensonge
Pour transformer ton destin
Songe songe songe songe
A la douceur des matins
Et si c'était à refaire
Je referais ce chemin
La voix qui monte des fers
Parle aux hommes de demain
J'ai tout dit ce qu'on peut dire
L'exemple du Roi Henri
Un cheval pour mon empire
Une messe pour Paris
Rien à faire Alors qu'ils partent
Sur lui retombe son sang
C'était son unique carte
Périsse cet innocent
Et si c'était à refaire
Referait-il ce chemin
La voix qui monte des fers
Dit je le ferai demain
Je meurs et France demeure
Mon amour et mon refus
O mes amis si je meurs
Vous saurez pour quoi ce fut
Ils sont venus pour le prendre
Ils parlent en allemand
L'un traduit Veux-tu te rendre
Il répète calmement
Et si c'était à refaire
Je referais ce chemin
Sous vos coups chargés de fers
Que chantent les lendemains
Il chantait lui sous les balles
Des mots sanglant est levé
D'une seconde rafale
Il a fallu l'achever
Une autre chanson française
A ses lèvres est montée
Finissant la Marseillaise
Pour toute l'humanité
Đôi mắt Enxa
Anh uống đã hạnh phúc trong đôi mắt sâu thẳm của em
Thấy tất cả mặt trời cũng đến đây chiêm ngưỡng
Vì đôi mắt này mà đã chết đi bao nhiêu tuyệt vọng
Trong đôi mắt sâu anh đánh mất trí nhớ của mình.
Trong bóng của bầy chim, biển cả dậy sóng lên
Và trong ngày đẹp trời đôi mắt em thay đổi
Hè may áo cho thiên thần từ những làn mây rối
Trời ở đâu xanh hơn như lúa mạch trên đồng.
Những ngọn gió vô vọng xua nỗi buồn thiên thanh
Đôi mắt em sáng hơn khi mắt tuôn dòng lệ
Đôi mắt em trước cơn mưa với trời xanh ghen tỵ
Kính không đâu xanh bằng nơi kính vỡ viền xanh.
Bảy nỗi đau Đức Mẹ[3] làm ánh sáng ẩm ướt hơn
Bảy thanh kiếm xuyên vào giữa tâm bao màu sắc
Ngày buồn nhất đến giữa những dòng nước mắt
Mắt đen đã xanh hơn khi cảm thấy nỗi đau buồn.
Như hai mặt nước hồ, đôi con mắt màu xanh
Làm tái hiện sự diệu kỳ trong cái ngày Đạo sĩ
Đã bồi hồi khi nhìn thấy ngôi nhà của Chúa
Và trên máng cỏ mẹ Maria ba chiếc áo choàng.
Chỉ cần một bờ môi là đủ cho cả mùa xuân
Để nói lên những lời, để hát lên bao câu hát
Nhưng cả triệu triệu ngôi sao, một bầu trời quá chật
Cần đôi mắt em, cần những bí mật của mắt em.
Khi đứa bé nhìn tấm hình, nó mới lạ lùng chưa
Đôi mắt nó mở to nhưng cũng không đến nỗi
Như đôi mắt em, không biết rằng em có dối
Đôi mắt mở ra như hoa dại nở dưới mưa.
Tia chớp ẩn mình trong oải hương lấp lánh
Nơi lũ côn trùng đang chối bỏ yêu thương
Giữa bao vì tinh tú anh đánh mất con đường
Như người thủy thủ chết chìm trong tháng tám.
Anh lấy ra từ quặng mỏ chất ra-đi-um
Dù cho bàn tay anh bị thiêu trong lửa cháy
Một trăm lần thiên đường đánh mất rồi trở lại
Đôi mắt em là Peru, là Ấn Độ, Hồng Kông.
Và nếu như một ngày vũ trụ nổ tung ra
Và con tàu của anh mắc kẹt vào bãi đá
Thì anh sẽ vẫn thấy sáng ngời trên biển cả
Đôi mắt Enxa, đôi mắt Enxa, đôi mắt Enxa.
Ngủ chung
Dù buổi tối, buổi đêm, buổi sáng, buổi chiều
Dù thiên đàng hay ở nơi địa ngục
Dù ngày thứ hai hay ngày chủ nhật
Hai đứa mình vẫn sống để mà yêu.
Ngày hôm qua anh đã nói với em
Rằng chúng mình sẽ ngủ chung em nhé
Ngày hôm qua, rồi ngày mai vẫn thế
Không nơi nao anh còn phải đi tìm.
Anh đặt tim mình vào bàn tay em
Hai con tim sẽ hòa chung nhịp đập
Dù thời gian trên đầu ta bay lướt
Thì hai đứa mình vẫn cứ ngủ chung.
Thời gian trôi vẫn đằm thắm cuộc tình
Tấm màn che trên đầu ta vẫn sáng
Anh ôm em vào lòng rất đằm thắm
Và yêu em, như ngày ấy, vẫn run.
Đến một ngày em còn nói rằng yêu
Thì chúng mình sẽ còn ngủ với nhau.
Tình hạnh phúc không hề có
Con người chẳng có quyền gì. Không ở trong sức mạnh
Không ở trong tim, trong sự yếu đuối của mình
Khi dang rộng vòng tay – thì tai họa đứng sau lưng
Xiết chặt vào lòng – là giết mình mãi mãi
Sự hành hạ con người đôi cánh rộng mở ra
Tình hạnh phúc không hề có.
Bị tước mất vũ khí, đời người lính còn gì
Khi người ta đem đặt thứ khác vào số phận
Mỗi buổi sáng thức giấc thấy đời trống vắng
Rồi chờ đợi buổi chiều với một nỗi buồn thương
Không cần nước mắt đâu. Đó là cuộc đời anh
Tình hạnh phúc không hề có.
Tình của anh và nỗi đau, nỗi đau đớn của anh
Như con chim bị thương, em trong tim anh đó
Anh và em bước đi dưới ánh mắt thiên hạ.
Anh bện vào những lời rồi nhắc lại những lời anh
Vì đôi mắt của em mà người ta xin chết sẵn sàng
Tình hạnh phúc không hề có.
Không, ta đã muộn màng để học cách sống từ đầu
Cứ để cho hai con tim trong buổi chiều cùng đau khổ
Cần đau đớn để cho bài ca sinh hạ
Và lòng thương, khi đám cháy đã không còn
Cần thổn thức để cùng cây đàn ghi ta hát lên
Tình hạnh phúc không hề có.
Không có trên đời tình yêu mà không biết đến đau thương
Không có trên đời tình yêu mà khổ đau không mang đến
Không có trên đời tình yêu mà không sống bằng đau đớn
Và anh cũng như em, vẫn yêu đất nước quê hương
Không có tình yêu mà không có nước mắt, đau buồn
Tình hạnh phúc không có nhưng tình vẫn sống
Và đâu phải vì điều này mà anh hết yêu em.
Sao cá đen
Bầu trời xanh soi mình trên dòng nước
Một con thuyền trên sóng nước tròng trành
Con thuyền nghiêng, nghiêng hẳn về một bên
Người đánh cá khỏa chân trên dòng nước.
Ánh mặt trời vàng, lăn tăn gợn nước
Khi thuyền ghé vào lớp cát tận cùng
Người vẽ những tia sáng tối đan xen
Ngày giấu mình sâu trong làn nước biếc
Trong mắt Thiên ngư đọng một nỗi buồn.
Bản dịch của Nguyễn Viết Thắng
Bài ca của người hát trong ngục tù tra tấn
Nếu phải đi trở lại
Tôi đi lại đường này
Một tiếng từ ngục tối
Nói đến những ngày mai
Nghe nói trong nhà giam
Có hai người đêm ấy
Bảo thầm anh Đầu hàng
Mày chán đời sao vậy
Mày có thể có thể
Có thể sống như tao
Nói đi một tiếng nhé
Mày được sống cúi đầu
Nếu phải đi trở lại
Tôi đi lại đường này
Một tiếng từ ngục tối
Nói cho những ngày mai
Chỉ một tiếng cửa mở
Một tiếng một tiếng thôi
Tên giết người hối hả
Cửa mở Hết khổ rồi
Chỉ một tiếng giả dối
Thay đổi cả đời này
Hãy nghĩ tới nghĩ tới
Ấm dịu những ban mai
Nếu phải đi trở lại
Tôi đi lại đường này
Một tiếng từ ngục tối
Nói với người ngày mai
Tôi nói điều phải nói
Như xưa vua Hăngri
Tổ quốc cần con ngựa
Cầu kinh vì Pari[4]
Chẳng được gì Chúng cút
Anh nhận chết phần anh
Ấy con đường duy nhất
Người vô tội bỏ mình
Nếu phải đi trở lại
Tôi đi lại đường này
Tiếng nói từ ngục tối
Tôi sẽ đi ngày mai
Tôi chết còn nước Pháp
Tình tôi hành động tôi
Bạn ơi nếu tôi chết
Bạn biết vì sao rồi
Chúng đến để bắt anh
Hai thằng nói tiếng Đức
Một thằng dịch Đầu hàng
Anh bình tĩnh liền đáp
Nếu phải đi trở lại
Tôi đi lại đường này
Dưới gông cùm lửa sắt
Ca hát những ngày mai
Anh hát dưới làn đạn
Cờ đỏ dựng lên rồi!
Chúng bắn một loạt nữa
Anh từ giã cuộc đời
Một bài ca nước Pháp
Bay ra từ đôi môi
Tiếp theo bài ca trước
Cho tất cả loài người
Bản dịch của Tế Hanh

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Foundation, Poetry (19 tháng 10 năm 2020). “Louis Aragon”. Poetry Foundation (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 19 tháng 10 năm 2020.
  2. ^ “Louis Aragon | Encyclopedia.com”. www.encyclopedia.com. Truy cập ngày 19 tháng 10 năm 2020.
  3. ^ Bảy nỗi đau của Đức Mẹ - 1.Giêsu cắt bao qui đầu. 2.Hành trình đế Ai Cập. 3.Giêsu 12 tuổi bị lạc trong đền. 4. Giêsu vác thập ác lên Can-vê. 5.Giêsu bị đóng đinh. 6.Hạ xác Giêsu xuống khỏi thập ác. 7.An táng Giêsu trong mộ.
  4. ^ Nói về hai điển tích liên quan đến vua Henri IV của Pháp. Khi con ngựa của vua bị bắn hạ trong một trận chiến, ông gọi thuộc hạ lấy cho mình con ngựa khác để chiến đấu vì tổ quốc. Năm 1593, nhà vua cải đạo từ Kháng Cách sang Công giáo để làm yên lòng các quần thần đa số theo Công giáo. Ông nói nếu cầu kinh Công giáo mà làm thu phục được Paris thì ông sẵn sàng làm.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Wiki - Keonhacai copa chuyên cung cấp kiến thức thể thao, keonhacai tỷ lệ kèo, bóng đá, khoa học, kiến thức hằng ngày được chúng tôi cập nhật mỗi ngày mà bạn có thể tìm kiếm tại đây có nguồn bài viết: https://vi.wikipedia.org/wiki/Louis_Aragon