Bạn có thể mở rộng bài này bằng cách dịch bài viết tương ứng từ Tiếng Trung. Nhấn [hiện] để xem các hướng dẫn dịch thuật. Đừng dịch những nội dung không đáng tin hay chất lượng thấp. Nếu được, bạn hãy tự kiểm chứng các thông tin bằng các nguồn tham khảo có trong bài gốc. Bạn phải ghi công bản quyền bài gốc trong tóm lược sửa đổi bài dịch. Chẳng hạn, bạn có thể ghi như sau, miễn là trong đó có một liên kết đa ngôn ngữ đến bài gốc Dịch từ Chinese bài gốc bên Wikipedia [[:zh:華南海盜]]; xin hãy xem lịch sử bài đó để biết ai là tác giả. Sau khi dịch, hãy thêm bản mẫu {{Bài dịch}} vào trang thảo luận để tuân thủ quyền tác giả. Đọc hướng dẫn đầy đủ ở Wikipedia:Biên dịch và Wikipedia:Cẩm nang biên soạn/Dịch thuật.

Hải tặc Biển Đông (tiếng Anh: Pirates of the South China Coast; giản thể: 华南海盗; phồn thể: 華南海盜; bính âm: huá nán hǎi dào), Hải tặc Trung Hoa hay Tàu ô, sử nhà Nguyễn gọi là Tề ngôi phỉ (齊桅匪), Tề ngôi hải phỉ (齊桅海匪) hay Ô tàu hải phỉ (烏艚海匪), là một số hải tặc người Hoa tại Biển Đông từ cuối thế kỷ 18 đến thế kỷ 19.

Băng nhóm[sửa | sửa mã nguồn]

• Đoàn Cờ Đỏ (Hồng Kỳ bang), thủ lĩnh: Trịnh Thất, Trịnh Nhất, Trịnh Nhất Tẩu, Trương Bảo Tử
• Đoàn Cờ Đen (Hắc Kỳ bang), thủ lĩnh: Quách Bà Đới
• Đoàn Cờ Trắng (Bạch Kỳ bang), thủ lĩnh: Lương Bảo (Tổng binh Bảo)
• Đoàn Cờ Lục (Thanh Kỳ bang), thủ lĩnh: Kim Cổ Dưỡng
• Đoàn Cờ Xanh Da Trời (Lam Kỳ bang), thủ lĩnh: Ô Thạch Nhị
• Đoàn Cờ Vàng (Hoàng Kỳ bang), thủ lĩnh: Ngô Trí Thanh

Nổi tiếng[sửa | sửa mã nguồn]

• Ngô Trí Thanh (吳智青)
• Kim Cổ Dưỡng (金古養, hay Lý Tương Thanh, Lý Thượng Thanh)
• Quách Bà Đới (郭婆帶, hay Quách Học Hiển, Quách Học Hiến)
• Trần Thiên Bảo (陳添保), Đô đốc nhà Tây Sơn năm 1794, Bảo Đức Hầu^[1]
• Mạc Quan Phù (莫觀扶), Tổng binh nhà Tây Sơn, Đông Hải vương^[2][3]
• Lương Văn Canh (梁文庚), Tổng binh nhà Tây Sơn^[3]
• Phàn Văn Tài (樊文才), Tổng binh nhà Tây Sơn ^[3]
• Phùng Liên Quý (馮連貴), Đô đốc nhà Tây Sơn
• Trịnh Thất (鄭七, Trịnh Diệu Hoàng), Đại tư mã nhà Tây Sơn^[4]
• Trịnh Duy Phong (鄭維豐), tướng nhà Tây Sơn, Kim Ngọc Hầu
• Ô Thạch Nhị (烏石二, Mạch Hữu Kim), Đại tướng quân nhà Tây Sơn, Bình Ba Vương năm 1797
• Lương Bảo (梁寶, Tổng binh Bảo), Tổng binh nhà Tây Sơn
• Lương Quý Hưng (梁貴興), tướng nhà Tây Sơn, Hợp Đức Hầu
• Trịnh Lão Đồng (鄭流唐, Trịnh Lưu Đường), Đô đốc nhà Tây Sơn
• Đàm A Chiêu (譚阿招), tướng nhà Tây Sơn, Bình Ba vương
• Trịnh Nhất (鄭一, hay Trịnh Văn Hiển, Trịnh Diệu Nhất), Đô đốc nhà Tây Sơn^[2]
• Trịnh Nhất Tẩu
• Trương Bảo Tử (張保仔)
• Luân Quý Lợi (倫貴利), tướng nhà Tây Sơn, Tiến Lộc Hầu^[5]
• Phạm Quang Hỉ (范光喜), Tổng binh nhà Tây Sơn^[5]
• Hà Hỉ Văn (何喜文), thành viên Thiên Địa hội,^[6] tướng chúa Nguyễn^[7]
• Lương Văn Anh (梁文英), tướng chúa Nguyễn^[7]
• Chu Viễn Quyền (周遠權), tướng chúa Nguyễn^[7]
• Hoàng Trung Toàn (黃忠全), tướng chúa Nguyễn^[7]
• Thập Ngũ Tử (Shap-ng-tsai)
• Từ Á Bảo (Chui A-poo)

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

• Murray, Dian H. (1987). Pirates of the South China Coast, 1790-1810. Stanford University Press. ISBN 0-8047-1376-6.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

• Dian H. Murray, Hải tặc Trung Hoa Lưu trữ 2018-12-25 tại Wayback Machine