Hòa Thạc Thục Thận Công chúa
| Hòa Thạc Thục Thận Công chúa 和硕淑慎公主 | |
|---|---|
| Công chúa nhà Thanh | |
| Thông tin chung | |
| Sinh | 1708 |
| Mất | 1784 |
| Phối ngẫu | Quan Âm Bảo |
| Hậu duệ | Tuần Quận vương Đích Phúc tấn |
| Hoàng tộc | Ái Tân Giác La |
| Thân phụ | Lý Mật Thân vương Dận Nhưng |
| Thân mẫu | Trắc Phúc tấn Đường thị |
Hòa Thạc Thục Thận Công chúa (chữ Hán: 和硕淑慎公主, 1708 - 1784), con gái nuôi của Ung Chính Đế, Công chúa đầu tiên của nhà Thanh kết hôn với quý tộc Mông Cổ nhưng vẫn sống ở kinh thành.
Cuộc đời[sửa | sửa mã nguồn]
Hòa Thạc Thục Thận Công chúa sinh vào giờ Sửu, ngày 2 tháng giêng (âm lịch) năm Khang Hi thứ 47 (1708), là con gái thứ sáu của Phế Thái tử Dận Nhưng, sinh mẫu là Trắc Phúc tấn Đường thị.[1]
Bà sinh ra chỉ vài tháng sau khi Dận Nhưng bị phế tước vị Thái tử lần đầu tiên. Gần như những năm đầu cuộc đời của bà đều bị cầm tù cùng với gia đình.
Sau khi Ung Chính Đế lên ngôi, bà cùng với Hoằng Tích, Hoằng Quế và Hoằng Hoàn được đưa vào cung nuôi dưỡng. Bà thường được xưng là Nhị Công chúa.
Năm Ung Chính thứ 4 (1726), tháng 12, bà được phong làm Hòa Thạc Thục Thận Công chúa [2] (mergen ginggun hooi gungju), gả cho Lý Phiên viện ngạch Ngoại Thị lang Quan Âm Bảo thuộc Bác Nhĩ Tế Các Đặc thị của Khoa Nhĩ Thấm.
Năm thứ 7 (1729), ngày 12 tháng 12, Nội vụ phủ dâng tấu về việc hôn sự của Hòa Thạc Hòa Huệ Công chúa, thỉnh chiếu theo lệ bồi giá của Hòa Thạc Thục Thận Công chúa mà xử lý. Có thể thấy rằng khi Thục Thận Công chúa kết hôn, bồi giá của bà gồm có mười nữ hài, mười hộ gia nhân, cùng với một thôn trang tam đẳng.[3]
Năm Càn Long thứ 36 (1771), diễn ra vạn thọ 80 tuổi của Sùng Khánh Hoàng thái hậu. Bà cùng với Cố Luân Hòa Kính Công chúa, Cố Luân Hòa Tĩnh Công chúa, mỗi người được thưởng: một thanh Như ý, lò sưởi tay một cái, túi tiền nhỏ hai cái, lọ thuốc hít một cái, phấn mặt một hộp cùng cung phấn một hộp.
Năm thứ 37 (1772), ngày 16 tháng 8, con gái của bà là Tuần Quận vương Phúc tấn đến phủ Thục Thận Công chúa để thăm bà, trong ngày liền trở về Sướng xuân viên. Sau khi Tuần Quận vương Vĩnh Chương qua đời vào năm Càn Long 25 (1760), Tam Phúc tấn luôn một mực thủ tiết ở Thọ Khang cung và Sướng xuân viên.
Năm thứ 49 (1784), bà qua đời, hưởng thọ 77 tuổi. Sau khi bà qua đời, Hòa Thạc Thục Thận Công chúa phủ được cấp cho Bối lặc Miên Ý, con thừa tự của Vĩnh Chương - con rể của bà.
Theo Thanh cung Nội vụ phủ tấu tiêu đương, Tổng quản Nội vụ phủ Đại thần Vĩnh Dung đã thỉnh ý chỉ của Càn Long Đế về việc đưa nhân khẩu trong phủ Công chúa và người quản lý thôn trang đến phủ của Bối lặc Miên Ý (绵懿) tiếp tục làm việc. Tương Hoàng kỳ An Xương Quản lĩnh hạ nhân Trưởng sử Bảo Trụ đã hộ tống linh cữu của Công chúa đến Khoa Nhĩ Thấm và xử lý toàn bộ tang sự của Công chúa [4].
Gia quyến[sửa | sửa mã nguồn]
Ngạch phò[sửa | sửa mã nguồn]
Quan Âm Bảo (chữ Hán: 观音保, tiếng Mãn: ᠵᠠᠩᡤᡳᠮᠪᠣᠣ, Möllendorff: janggimboo, Abkai: janggimbou), Bác Nhĩ Tế Cát Đặc thị, là cháu trong họ của Hiếu Huệ Chương Hoàng hậu.
Năm Ung Chính thứ 4 (1726), cưới Hòa Thạc Thục Thận Công chúa.
Năm thứ 11 (1733), trở thành Y Lê Lĩnh đội Đại thần (伊犁领队大臣). Theo Minh Thụy tấn công Ô Thập, lại hạ Kỳ thành, được tứ danh hào "Trác Lý Khắc Đồ Ba Đồ Lỗ" (卓里克图巴图鲁).
Sau được điều làm Tương Lam kỳ Hộ quân Thống lĩnh, thay quyền Tổng binh Sở Hùng trấn ở Vân Nam.
Sau lại cùng Minh Thụy ra trận có công mà được phong Nhị đẳng Khinh xa Đô úy.
Hậu duệ[sửa | sửa mã nguồn]
- Bác Nhĩ Tế Cát Đặc thị (博尔济吉特氏), Đích Phúc tấn của Tuần Quận vương Vĩnh Chương
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ 《清宮內務府奏銷檔》：總管內務府大臣永瑢為將已故淑慎公主府人口、庄頭準備分給綿懿貝勒府當差一事，請示皇帝的旨意。根據理藩院來文稱，科爾沁和碩淑慎公主長史保柱原來是鑲黃旗安昌管領下的閑散，雍正四年給公主作為陪嫁人，但仍然食用本府錢糧。後來，公主補放其為長史。本年正月，公主薨。保柱護送公主靈柩至科爾沁地方，辦理完了喪事。他上報本衙請准許他以及兒子博興、孫子德祿等四人同入原包衣管領當差行走
- ^ Thanh sử cảo, quyển 166：世宗撫兄理親王第六女和碩淑慎公主。康熙四十七年正月生，乾隆四十九年九月薨，年七十七。雍正四年十二月，下嫁觀音保。觀音保，博爾濟吉特氏，科爾沁部人。理藩院額外侍郎。雍正十三年，卒無附載。
- ^ 《總管內務府奏為四公主下嫁多爾吉色布騰核定陪嫁女子人口莊頭數目事折》，內附《挑選女子人口莊頭花名冊》。雍正七年十二月十二日，《內務府奏銷檔 (雍正朝) 。
- ^ 《清皇室四譜》：和碩淑慎公主，世宗兄、廢太子允礽第六女。康熙四十七年戊子正月初二日丑時生，側福晉唐氏出。雍正初撫養宮中。四年丙午，年十九，十二月下嫁科爾沁博爾濟錦氏觀音保，封今位號。乾隆四十九年甲辰九月初十日亥刻卒，年七十有七。
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- Thanh Hoàng thất tứ phổ
- Thanh sử cảo