Goncourt là một giải thưởng văn học Pháp được sáng lập theo di chúc của Edmond de Goncourt vào năm 1896. Hội văn học Goncourt thành lập chính thức năm 1900 và giải đầu tiên được trao ngày 21 tháng 12 năm 1903.

Giải Goncourt, được sáng lập để trao mỗi năm cho "tác phẩm văn xuôi xuất sắc nhất trong năm", nhưng hầu như chỉ trao cho tiểu thuyết. Nó là giải thưởng văn học Pháp được mong muốn nhất. Mặc dù tiền thưởng của giải chỉ là 10 euro, nhưng sự nổi tiếng mà Goncourt đem lại cho cuốn sách sẽ là một phần thưởng lớn thay thế.

Các thành viên của viện Goncourt họp vào các thứ ba đầu tiên mỗi tháng trong phòng khách của họ tại tầng hai nhà hàng Drouant ở Paris (Place Gaillon, quận 2). Tên người được giải sẽ công bố ngày 3 tháng 11 sau bữa ăn trưa tại nhà hàng.

Giải chỉ trao cho mỗi nhà văn một lần. Duy có Romain Gary năm 1956 nhận giải với tiểu thuyết Racines du ciel (Rễ trời) và năm 1975 nhận một giải nữa với La vie devant soi (Cuộc sống ở trước mặt), nhưng dưới bút danh Émile Ajar.

Danh sách giải thưởng[sửa | sửa mã nguồn]

Năm		Tác giả	Tác phẩm	Nhà xuất bản (lần)	Bản dịch tiếng Việt	Chú thích
1903		John-Antoine Nau	Force ennemie	La Plume		Nhà văn Mỹ gốc Pháp viết bằng tiếng Pháp, người đầu tiên nhận giải Goncourt
1904		Léon Frapié	La Maternelle	Albin Michel
1905		Claude Farrère	Les Civilisés	Paul Ollendorff	Những kẻ văn minh[1]
1906		Jérôme và Jean Tharaud	Dingley, l'illustre écrivain	Édouard Pelletan
1907		Émile Moselly	Terres lorraines et Jean des Brebis ou le Livre de la misère	Plon
1908		Francis de Miomandre	Écrit sur de l'eau...	Édition du Feu, sau đó là Émile-Paul Frères
1909		Marius-Ary Leblond	En France	Fasquelle		Bút danh của hai anh em họ, nhà văn gốc đảo Réunion
1910		Louis Pergaud	De Goupil à Margot	Mercure de France
1911		Alphonse de Châteaubriant	Monsieur des Lourdines	Grasset
1912		André Savignon	Filles de la pluie	Grasset (2)
1913		Marc Elder	Le Peuple de la mer	Calmann-Lévy		Từng xuất bản ở nhà G. Oudin & Cie với tựa khác
1914		Adrien Bertrand	L'Appel du sol	Calmann-Lévy (2)		Được trao vào năm 1916
1915		René Benjamin	Gaspard	Fayard
1916		Henri Barbusse	Le Feu	Flammarion	Khói lửa[2]
1917		Henry Malherbe	La Flamme au poing	Albin Michel (2)
1918		Georges Duhamel	Civilisation	Mercure de France (2)
1919		Marcel Proust	À l'ombre des jeunes filles en fleurs	Gallimard	Dưới bóng những cô gái tuổi hoa Dưới bóng những cô gái đương hoa[3]	Đi tìm thời gian đã mất (tập 2)
1920		Ernest Pérochon	Nêne	Plon (2)		Từng xuất bản ở nhà Clouzot năm 1914
1921		René Maran	Batouala	Albin Michel (3)		Nhà văn Tây Ấn đầu tiên nhận giải
1922		Henri Béraud	Le Vitriol de Lune và Le Martyre de l'obèse	Albin Michel (4)
1923		Lucien Fabre	Rabevel ou le Mal des ardents	Gallimard (2)
1924		Thierry Sandre	Le Chèvrefeuille, le Purgatoire, le Chapitre XIII	Gallimard (3)		Từng xuất bản ở nhà Edgard Malfère với tựa khác
1925		Maurice Genevoix	Raboliot	Grasset (3)
1926		Henri Deberly	Le Supplice de Phèdre	Gallimard (4)
1927		Maurice Bedel	Jérôme 60° latitude nord	Gallimard (5)
1928		Maurice Constantin-Weyer	Un homme se penche sur son passé	Rieder
1929		Marcel Arland	L'Ordre	Gallimard (6)
1930		Henri Fauconnier	Malaisie	Stock
1931		Jean Fayard	Mal d'amour	Fayard (2)
1932		Guy Mazeline	Les Loups	Gallimard (7)
1933		André Malraux	La Condition humaine	Gallimard (8)	Thân phận con người[4]
1934		Roger Vercel	Capitaine Conan	Albin Michel (5)
1935		Joseph Peyré	Sang et Lumières	Grasset (4)
1936		Maxence Van der Meersch	L'Empreinte du dieu	Albin Michel (6)	Sự tha thứ muộn màng[5]
1937		Charles Plisnier	Faux Passeports	Corrêa		Nhà văn Bỉ, tác giả nước ngoài đầu tiên nhận giải
1938		Henri Troyat	L'Araigne	Plon (3)
1939		Philippe Hériat	Les Enfants gâtés	Gallimard (9)
1940		Francis Ambrière	Les Grandes Vacances	Nouvelle France		Giải thưởng được bảo lưu và được trao năm 1946
1941		Henri Pourrat	Vent de Mars	Gallimard (10)
1942		Marc Bernard	Pareils à des enfants	Gallimard (11)
1943		Marius Grout	Passage de l'homme	Gallimard (12)
1944		Elsa Triolet	Le premier accroc coûte 200 francs	Denoël		Nhà văn nữ đầu tiên nhận giải
1945		Jean-Louis Bory	Mon village à l'heure allemande	Flammarion (2)
1946		Jean-Jacques Gautier	Histoire d'un fait divers	Julliard
1947		Jean-Louis Curtis	Les Forêts de la nuit	Julliard (2)
1948		Maurice Druon	Les Grandes Familles	Julliard (3)	Những gia đình cự tộc[6]
1949		Robert Merle	Week-end à Zuydcoote	Gallimard (13)
1950		Paul Colin	Les Jeux sauvages	Gallimard (14)
1951		Julien Gracq	Le Rivage des Syrtes	Corti	Bờ biển Syrtes[7]	Tác giả từ chối nhận giải
1952		Béatrix Beck	Léon Morin, prêtre	Gallimard(15)
1953		Pierre Gascar	Les Bêtes	Gallimard (16)
1954		Simone de Beauvoir	Les Mandarins	Gallimard (17)
1955		Roger Ikor	Les Eaux mêlées	Albin Michel (7)
1956		Romain Gary	Les Racines du ciel	Gallimard (18)	Rễ trời[8]
1957		Roger Vailland	La Loi	Gallimard (19)
1958		Francis Walder	Saint-Germain ou la Négociation	Gallimard (20)		Nhà văn Bỉ
1959		André Schwarz-Bart	Le Dernier des Justes	Seuil
1960		Vintila Horia	Dieu est né en exil	Fayard (3)		Giải thưởng được công bố nhưng không được trao vì quá khứ chính trị của tác giả
1961		Jean Cau	La Pitié de Dieu	Gallimard (21)
1962		Anna Langfus	Les Bagages de sable	Gallimard (22)
1963		Armand Lanoux	Quand la mer se retire	Julliard (4)
1964		Georges Conchon	L'État sauvage	Albin Michel (7)
1965		Jacques Borel	L'Adoration	Gallimard (23)
1966		Edmonde Charles-Roux	Oublier Palerme	Grasset (5)
1967		André Pieyre de Mandiargues	La Marge	Gallimard (24)
1968		Bernard Clavel	Les Fruits de l'hiver	Robert Laffont
1969		Félicien Marceau	Creezy	Gallimard (25)
1970		Michel Tournier	Le Roi des aulnes	Gallimard (26)	Chúa tể đầm lầy[9]	Trường hợp duy nhất nhận được sự đồng thuận của ban giám khảo (ở vòng hai)[10]
1971		Jacques Laurent	Les Bêtises	Grasset (6)
1972		Jean Carrière	L'Épervier de Maheux	Pauvert
1973		Jacques Chessex	L'Ogre	Grasset (7)		Nhà văn Thụy Sĩ đầu tiên nhận giải
1974		Pascal Lainé	La Dentellière	Gallimard (27)	Cô thợ thêu[11]
1975		Émile Ajar	La Vie devant soi	Mercure de France (3)	Cuộc sống ở trước mặt[12]	Trường hợp duy nhất nhận giải lần hai, sử dụng bút danh nhằm che giấu danh tính thực
1976		Patrick Grainville	Les Flamboyants	Seuil (2)
1977		Didier Decoin	John l'Enfer	Seuil (3)	Câu chuyện New York[13]
1978		Patrick Modiano	Rue des Boutiques obscures	Gallimard (28)	Phố những cửa hiệu u tối[14]
1979		Antonine Maillet	Pélagie-la-Charrette	Grasset (8)		Nhà văn Canada đầu tiên nhận giải
1980		Yves Navarre	Le Jardin d'acclimatation	Flammarion (3)
1981		Lucien Bodard	Anne Marie	Grasset (9)
1982		Dominique Fernandez	Dans la main de l'ange	Grasset (10)
1983		Frédérick Tristan	Les Égarés	Balland
1984		Marguerite Duras	L'Amant	Minuit	Người tình[15]
1985		Yann Queffélec	Les Noces barbares	Gallimard (29)	Những cuộc hôn thú man dại[16]
1986		Michel Host	Valet de nuit	Grasset (11)
1987		Tahar Ben Jelloun	La Nuit sacrée	Seuil (4)	Đêm thiêng[17]	Nhà văn Maroc và châu Phi đầu tiên nhận giải
1988		Erik Orsenna	L'Exposition coloniale	Seuil (5)	Triển lãm thuộc địa[18]
1989		Jean Vautrin	Un grand pas vers le bon Dieu	Grasset (12)	Tạ ơn Thượng Đế[19]
1990		Jean Rouaud	Les Champs d'honneur	Minuit (2)	Chiến trận[20] Chiến trường vinh quang[21]
1991		Pierre Combescot	Les Filles du Calvaire	Grasset (13)	Những người con gái dòng Chúa chịu nạn[22]
1992		Patrick Chamoiseau	Texaco	Gallimard (30)
1993		Amin Maalouf	Le Rocher de Tanios	Grasset (14)		Nhà văn Liban đầu tiên nhận giải
1994		Didier van Cauwelaert	Un aller simple	Albin Michel (8)
1995		Andreï Makine	Le Testament français	Mercure de France (4)	Di chúc Pháp[23]	Cũng nhận được Giải Médicis
1996		Pascale Roze	Le Chasseur Zéro	Albin Michel (9)	Chiếc máy bay tiêm kích Zéro[24]
1997		Patrick Rambaud	La Bataille	Grasset (15)	Chiến trận[25]	Cũng nhận được Giải thưởng của Viện Hàn lâm Pháp
1998		Paule Constant	Confidence pour confidence	Gallimard (31)	Nỗi niềm[26]
1999		Jean Echenoz	Je m'en vais	Minuit (3)	Tôi đi đây[27]
2000		Jean-Jacques Schuhl	Ingrid Caven	Gallimard (32)	Ingrid Caven[28]
2001		Jean-Christophe Rufin	Rouge Brésil	Gallimard (33)	Brésil Đỏ[29]
2002		Pascal Quignard	Les Ombres errantes	Grasset (16)
2003		Jacques-Pierre Amette	La Maîtresse de Brecht	Albin Michel (10)	Người tình của Brecht[30]
2004		Laurent Gaudé	Le Soleil des Scorta	Actes Sud	Mặt trời nhà Scorta[31]
2005		François Weyergans	Trois jours chez ma mère	Grasset (17)	Ba ngày ở nhà mẹ[32]	Nhà văn Bỉ
2006		Jonathan Littell	Les Bienveillantes	Gallimard (34)	Những kẻ thiện tâm[33]	Cũng nhận được Giải thưởng của Viện Hàn lâm Pháp
2007		Gilles Leroy	Alabama Song	Mercure de France (5)	Alabama Song[34]
2008		Atiq Rahimi	Syngué sabour. Pierre de patience	P.O.L.	Nhẫn thạch[35]
2009		Marie NDiaye	Trois femmes puissantes	Gallimard (35)	Ba phụ nữ can đảm[36]
2010		Michel Houellebecq	La Carte et le Territoire	Flammarion (4)	Bản đồ và vùng đất[37]
2011		Alexis Jenni	L'Art français de la guerre	Gallimard (36)
2012		Jérôme Ferrari	Le Sermon sur la chute de Rome	Actes Sud (2)	La Mã sụp đổ[38]
2013		Pierre Lemaitre	Au revoir là-haut	Albin Michel (11)	Hẹn gặp lại trên kia[39]
2014		Lydie Salvayre	Pas pleurer	Seuil (6)	Không khóc[40]
2015		Mathias Énard	Boussole	Actes Sud (3)
2016		Leïla Slimani	Chanson douce	Gallimard (37)	Người lạ trong nhà[41]
2017		Éric Vuillard	L'Ordre du jour	Actes Sud (4)	Chương trình nghị sự[42]
2018		Nicolas Mathieu	Leurs enfants après eux	Actes Sud (5)	Con cháu của họ cũng thế thôi
2019		Jean-Paul Dubois	Tous les hommes n'habitent pas le monde de la même façon	L'Olivier	Không ai sống giống ai trong cuộc đời này
2020		Hervé Le Tellier	L'Anomalie	Gallimard (38)
2021		Mohamed Mbougar Sarr	La plus secrète mémoire des hommes	Philippe Rey / Jimsaan
2022		Brigitte Giraud	Vivre Vite	Flammarion (5)	Sống vội
2023		Jean-Baptiste Andrea	Veiller sur elle	L'Iconoclaste (1)

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

• Trang của Viện Goncourt Lưu trữ 2008-11-19 tại Wayback Machine
• Trang của nhà hàng Drouant