Danh sách Tổng thống của Cộng hòa Hồi giáo Iran từ khi thành lập chức vụ 1980. Tổng thống Iran được nhân dân bầu với số phiếu cao nhất đất nước. Tổng thống đương nhiệm là Ebrahim Raisi, từ 3 tháng 8 năm 2021.

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Cộng hòa Hồi giáo Iran
Bài này nằm trong loạt bài về: Chính trị và chính phủ Iran
Chính phủ Cộng hòa Hồi giáo Iran
Lãnh tụ Lãnh tụ Tối cao Ali Khamenei Văn phòng lãnh tụ Hội đồng Thông thái Chủ tịch: Ahmad Jannati
Hành pháp Tổng thống (danh sách) Hassan Rouhani Phó Tổng thống thứ nhất (danh sách) Eshaq Jahangiri Quản trị Tổng thống và Chủ nhiệm Nội các Chính phủ Rouhani
Lập pháp Đại hội Tư vấn Hồi giáo Chủ tịch: Ali Larijani Tòa án Kiểm soát Tối cao Hội đồng Giám hộ Hiến pháp Chủ tịch: Ahmad Jannati
Tư pháp Chánh án trưởng Sadeq Larijani Tổng Công tố Mohammad Jafar Montazeri Tòa án Tối cao Tòa án Cách mạng Hồi giáo Tòa án Tăng lữ Đặc biệt Văn phòng Tổng Thanh tra Hội đồng Cấp cao về Nhân quyền
Hội đồng Tối cao Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Thư ký: Ali Shamkhani Hội đồng Cách mạng Văn hóa Tối cao Hội đồng Lợi ích Quốc gia Iran Chủ tịch: Akbar Hashemi Rafsanjani
Chính quyền địa phương Đô thị • Hội đồng Thành phố
Bầu cử Văn phòng Bầu cử Iran • Hội đồng Giám hộ
Chính đảng Cải cách • Nguyên tắc
Quốc gia khác Bản đồ
x t s

Sau Cách mạng Iran năm 1979 và trưng cầu dân ý để lập nước Cộng hòa Hồi giáo vào ngày 29 và 30, chính quyền mới cần thiết soạn thảo một hiến pháp mới. Ayatollah Ruhollah Khomeini, ra lệnh cho một cuộc bầu cử cho Hội đồng Thông thái, cơ quan được giao nhiệm vụ soạn hiến pháp.^[1] Hội đồng trình bày hiến pháp ngày 24 tháng 10 năm 1979, và Lãnh tụ Tối cao Ruhollah Khomeini và Thủ tướng Mehdi Bazargan chấp thuận. Điều này cũng đã được phê duyệt trong tháng 12 năm 1979 qua cuộc trưng cầu dân ý hiến pháp.

Hiến pháp năm 1979 chỉ định Lãnh tụ Tối cao là người đứng đầu nhà nước và Tổng thống và Thủ tướng là người đứng đầu chính phủ. Chức vụ Thủ tướng Chính phủ đã bị bãi bỏ vào năm 1989.

Các cuộc bầu cử tổng thống Iran đầu tiên được tổ chức vào ngày 25 tháng 1 năm 1980 và kết quả cuộc bầu cử với chiến thắng của Abulhassan Banisadr với 76% số phiếu. Banisadr bị luận tội vào ngày 22 tháng 6 năm 1981 của Quốc hội. Cho đến khi các cuộc bầu cử sớm vào ngày 24 tháng bảy 1981, nhiệm vụ của Tổng thống đã được thực hiện bởi Hội đồng Tổng thống lâm thời. Mohammad Ali Rajai được bầu làm Tổng thống vào ngày 24 tháng bảy 1981 và nhậm chức vào ngày 2 tháng 8. Rajai tại nhiệm được hơn 1 tháng, sau đó ông và thủ tướng bị ám sát vào ngày 30 tháng 8, năm 1981. Một lần nữa, một Hội đồng Tổng thống lâm thời điền hành chức vụ cho đến ngày 13 tháng 10 năm 1981 khi Ali Khamenei đã được bầu làm tổng thống.

Ali Khamenei, Akbar Hashemi Rafsanjani, Mohammad Khatami và Mahmoud Ahmadinejad đã từng là Tổng thống được bầu trong hai nhiệm kỳ. Hassan Rouhani là Tổng thống hiện nay, được bầu vào tháng 6 năm 2013 qua cuộc bầu cử tổng thống.

Danh sách[sửa | sửa mã nguồn]

№	Tên	Chân dung	Sinh–Mất	Bầu cử	Bổ nhiệm	Bãi nhiệm	Chính Đảng	Thủ tướng	Phó Tổng thống
1	Abolhassan Banisadr		1933–	1980	4/2/1980	22/6/1981 (buộc tội)	Không Đảng phái	Mohammad Ali Rajai	Chức vụ không thành lập
Hội đồng Tổng thống lâm thời (Lãnh đạo: Mohammad Beheshti, sau là Abdul-Karim Mousavi Ardebili)			—		22/6/1981	2/8/1981	—
2	Mohammad Ali Rajai		1933–1981	1981 (tháng 7)	2/8/1981	30/8/1981 (bị ám sát)	Đảng Cộng hòa Hồi giáo	Mohammad-Javad Bahonar
Hội đồng Tổng thống lâm thời (Lãnh đạo: Mohammad-Reza Mahdavi Kani)			—		30/8/1981	13/10/1981	—	Mohammad-Reza Mahdavi Kani
3	Ali Khamenei		1939–	1981 (tháng 10) 1985	13/10/1981	3/8/1989	Đảng Cộng hòa Hồi giáo (đến 1987)	Mir-Hossein Mousavi
(3)							Liên minh Giáo sĩ Chiến đấu
4	Akbar Hashemi Rafsanjani		1934–	1989 1993	3/8/1989	3/8/1997	Liên minh Giáo sĩ Chiến đấu (đến 1996)	Chức vụ không thành lập	Hassan Habibi
(4)							Đảng Công bộc Kiến thiết
5	Mohammad Khatami		1943–	1997 2001	3/8/1997	3/8/2005	Liên minh Chiến đấu của Giáo sĩ
									Mohammad-Reza Aref
6	Mahmoud Ahmadinejad		1956–	2005 2009	3/8/2005	3/8/2013	Liên minh Tái thiết Hồi giáo Iran		Parviz Davoodi
									Esfandiar Rahim Mashaei
									Mohammad-Reza Rahimi
7	Hassan Rouhani		1948–	2013	3/8/2013	3/8/2021	Đảng Điều độ và Phát triển		Eshaq Jahangiri
8	Ebrahim Raisi		1960–	2013	3/8/2021	Đương nhiệm	Liên minh Tái thiết Hồi giáo Iran		Mohammad Mokhber

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]