Báb
Đền thờ Báb ở Haifa, Israel
Sinh	Mirzā ʿAli Muhammad (1819-10-20)20 tháng 10, 1819 Shiraz, Qajar Iran
Mất	9 tháng 7, 1850(1850-07-09) (30 tuổi) Tabriz, Qajar Iran
Quốc tịch	Ba Tư
Chức vị	The Primal Point
Tôn giáo	Người sáng lập Báb giáo
Phối ngẫu	Khadíjih-Bagum (1842-1850) Fátimih Khánum (1846/7?-1850)[1]
Con cái	Ahmad (b.1843-d.1843)
Cha mẹ	Father: Siyyid Muhammad Ridá Mother: Fátimih Bagum

Báb, tên khai sinh Ali Muhammad Shirāzi (/ˈseɪjəd ˈæli moʊˈhæməd ʃɪˈrɑːzi/, tiếng Ba Tư: سيد علی ‌محمد شیرازی‎;  20 tháng 10 năm 1819 - 9 tháng 7 năm 1850) là người sáng lập của Báb giáo, và là một trong ba nhân vật trung tâm của tôn giáo Bahá'í. Ông là một thương gia từ Shiraz nước Qajar Iran. Vào độ tuổi hai mươi bốn (tối 22 tháng 5 năm 1844), ông tuyên bố là một thông dịch viên cảm hứng của kinh Qur'an trong trường Shaykhi của Twelver Shi'ism. Ông càng ngày càng tuyên bố táo bạo hơn theo thời gian, và vào năm 1847, trong một phiên tòa ở Tabriz, tuyên bố mình là Twelver al-Qá'im hay Mahdi. Sau khi tuyên bố, ông lấy tên hiệu là Báb (/bɑːb/, tiếng Ả Rập: باب‎) nghĩa đen là "cánh cửa". Ông đã viết rất nhiều thư và sách trong đó ông khẳng định các lời dạy từ Trời đưa xuống thông qua mình và rao giảng những lời răn dạy, tập hợp thành một sharia mới. Phong trào của ông sau đó đã có hàng ngàn người ủng hộ và đã bị các thủ lĩnh tôn giáo Shi'i của Iran phản đối. Phong trào đã bị chính phủ Iran đàn áp, dẫn đến cuộc đàn áp và giết hại từ hai đến ba ngàn đệ tử của ông, vốn được gọi là Babis. Năm 1850, ở tuổi ba mươi, ông đã bị hành quyết bằng xử bắn tại Tabriz.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Sách tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Nguồn Bahá'í[sửa | sửa mã nguồn]

• `Abdu'l-Bahá (1891). A Traveller's Narrative: Written to illustrate the episode of the Bab. Browne, E.G. (trans.). Cambridge University Press. Truy cập ngày 21 tháng 2 năm 2007.Retrieved February 21, 2007. 
• `Abdu'l-Bahá (1891). A Traveller's Narrative: Written to illustrate the episode of the Bab. Browne, E.G. (trans.) . Los Angeles, USA: Kalimát Press. ISBN 1-890688-37-1. Truy cập ngày 21 tháng 2 năm 2007.Retrieved February 21, 2007. 
• Afnán, Mírzá Habíbu’lláh (1 tháng 4 năm 2024). The Báb in Shiraz: An Account by Mírzá Habíbu’lláh Afnán (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 29 tháng 5 năm 2008. Truy cập ngày 23 tháng 5 năm 2008.Retrieved May 23, 2008. 
• Balyuzi, H.M. (1973). The Báb: The Herald of the Day of Days. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 0-85398-048-9.ISBN 0-85398-048-9. 
• Effendi, Shoghi (1944). God Passes By. Wilmette, Illinois, USA: Bahá'í Publishing Trust. ISBN 0-87743-020-9. Truy cập ngày 21 tháng 2 năm 2007.Retrieved February 21, 2007. 
• Ferraby, John (1975). All Things Made New: A Comprehensive Outline of the Bahá'í Faith. Bahá'í Distribution Service. ISBN 81-86953-01-9.ISBN 81-86953-01-9. 
• Saiedi, Nader (2008). Gate of the Heart: Understanding the Writings of the Báb. Canada: Wilfrid Laurier University Press. ISBN 978-1-55458-056-9.ISBN 978-1-55458-056-9. 
• Mirza Habibu'llah Afnan; trans. by Ahang Rabbani (2008). The Genesis of the Bâbí-Bahá'í Faiths in Shíráz and Fárs. BRILL. ISBN 90-04-17054-5.
• Taherzadeh, A. (1976). The Revelation of Bahá'u'lláh, Volume 1: Baghdad 1853–63. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 0-85398-270-8.
• Taherzadeh, A. (1977). The Revelation of Bahá'u'lláh, Volume 2: Adrianople 1863–68. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 0-85398-071-3.
• Taherzadeh, A. (1984). The Revelation of Bahá'u'lláh, Volume 3: `Akka, The Early Years 1868–77. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 0-85398-144-2.
• Taherzadeh, A. (1987). The Revelation of Bahá'u'lláh, Volume 4: Mazra'ih & Bahji 1877–92. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 0-85398-270-8.
• Nabíl-i-Zarandí (1932). Shoghi Effendi (Translator) (biên tập). The Dawn-Breakers: Nabíl’s Narrative . Wilmette, Illinois, USA: Bahá'í Publishing Trust. ISBN 0-900125-22-5. Truy cập ngày 21 tháng 2 năm 2007.Retrieved February 21, 2007. 

Các nguồn khác[sửa | sửa mã nguồn]

• Amanat, Abbas (1989). Resurrection and Renewal. Ithaca, New York, USA: Cornell University Press. ISBN 0-8014-2098-9.
• Anonymous (1910). Browne, E.G. (biên tập). Kitab-i Nuqtat al-Kaf: Being the Earliest History of the Bábis. Leiden, The Netherlands: E.J. Brill. Truy cập ngày 21 tháng 2 năm 2007.
• British Broadcasting Corporation (2002). “BBC Religion and Ethics Special: Bahá'í”. Truy cập ngày 21 tháng 2 năm 2007.
• Browne, E.G. (1889). “The Bábis of Persia”. Journal of the Royal Asiatic Society: 485–526, & 881–1009.
• Browne, E.G (1890). “Babism”. Religious Systems of the World: A Contribution to the Study of Comparative Religion. London: Swann Sonnenschein. tr. 333–53. Truy cập ngày 21 tháng 2 năm 2007.
• Denis MacEoin (1992). The Sources for Early Bābī Doctrine and History. Leiden: Brill. ISBN 90-04-09462-8.
• Denis MacEoin (2008). The Messiah of Shiraz: Studies in Early and Middle Babism. Leiden: Brill. ISBN 9004170359. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 2 năm 2018. Truy cập ngày 1 tháng 8 năm 2016.
• Mirza Huseyn of Hamadan (1893). The Tarikh-i-Jadid, or New History of Mirza 'Ali Muhammad The Bab. Browne, E.G. (trans.). Cambridge: University Press. Truy cập ngày 21 tháng 2 năm 2007.
• A.L.M. Nicolas (1905). Seyyed Ali Mohammed dit Le Bab. Paris: Dujarric & Cie, Editeurs. Truy cập ngày 18 tháng 9 năm 2007.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

• Các tác phẩm của `Ali Muhammad Shirazi Bab tại Dự án Gutenberg
• Các tác phẩm của hoặc nói về Báb tại Internet Archive
• Tác phẩm của Báb trên LibriVox (sách audio thuộc phạm vi công cộng) LibriVox (public domain audiobooks)
• Selected Writings of the Báb at Bahá'í Reference Library
• Prayers of the Báb
• Works of the Bab at H-Bahai Discussion Network
• Haykal: Selections, Notes and Translations from the Arabic and Persian Writings of Sayyid `Ali Muhammad Shirazi, the Bab (1819–1850 CE) Lưu trữ 2011-07-16 tại Wayback Machine by Stephen Lambden
• Commentary on the Surih of Joseph revealed by the Báb, provisional translation by B. Todd Lawson
• Browne, Edward Granville (1987). “A Summary of the Persian Bayan”. Trong Momen, Moojan (biên tập). Selections from the Writings of E.G. Browne on the Bábí and Bahá'í Religions. Oxford, UK: George Ronald. ISBN 0-85398-247-3. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 12 năm 2018. Truy cập ngày 1 tháng 8 năm 2016.
• "The Primal Point’s Will and Testament", Sepehr Manuchehri; Research Notes in Shaykhi, Bábí and Bahá'í Studies, Vol. 7, no. 2 (September, 2004)