Wiki - KEONHACAI COPA

Đệ Nhất Phu nhân Hoa Kỳ

Đệ nhất Phu nhân
Hợp chúng quốc Hoa Kỳ
Đương nhiệm
Jill Biden

từ 20 tháng 1 năm 2021
Viết tắtFLOTUS
Dinh thựNhà Trắng
Người đầu tiên nhậm chứcMartha Washington
Thành lập30 tháng 4 năm 1789
WebsiteWhiteHouse.gov
Martha Washington, Đệ Nhất Phu nhân đầu tiên của Hoa Kỳ.

Đệ Nhất Phu nhân Hoa Kỳ là chức danh không chính thức dành cho bà chủ Nhà Trắng, và thường vị trí này thuộc về phu nhân Tổng thống Hoa Kỳ. Đệ Nhất Phu nhân hiện nay là Jill Biden, cựu Đệ Nhị Phu nhân (2009-2017), khi ông Joe Biden trở thành Tổng thống Hoa Kỳ vào cùng ngày.

Cũng có những phụ nữ, không phải phu nhân tổng thống, phục vụ trong cương vị Đệ Nhất Phu nhân, do tổng thống còn độc thân hoặc góa vợ, hoặc khi phu nhân tổng thống không thể hoặc không muốn thực thi nhiệm vụ của Đệ Nhất Phu nhân. Khi ấy, vị trí này được dành cho một phụ nữ là người thân hoặc bạn của tổng thống.

Nguồn gốc[sửa | sửa mã nguồn]

Mặc dù thuật ngữ Đệ Nhất Phu nhân đã được dùng từ trước, việc sử dụng danh hiệu này cho người phối ngẫu của người đứng đầu ngành hành pháp là một phát kiến của người Mỹ.

Trong thời kỳ lập quốc, không có sự đồng thuận cho danh hiệu dành cho vợ của tổng thống. Nhiều Đệ Nhất Phu nhân trong giai đoạn này thường cho biết họ thích được gọi theo những cách khác nhau ví dụ như "Phu nhân", "Hoàng hậu", "Bà Tổng thống". Martha Washington thường được nhắc đến như là "Quý bà Washington".

Theo truyền thuyết, Dolley Madison là người đầu tiên được gọi là Đệ Nhất Phu nhân, vào năm 1849, trong bài điếu văn của Tổng thống Zachary Taylor đọc trong tang lễ của bà. Song không có văn kiện nào về bài điếu văn này còn được lưu giữ đến ngày hôm nay.

Khoảng giữa năm 18491877, danh hiệu này được dùng trong các nhóm xã hội tại Washington, D. C., chứng từ lâu đời nhất được lưu giữ là dòng nhật ký ghi ngày 3 tháng 11 năm 1863 của William Howard Russell, khi ông nhắc đến những mẫu chuyện về "vị Đệ Nhất Phu nhân của đất nước".

Danh hiệu Đệ Nhất Phu nhân lần đầu được thừa nhận trên cả nước là vào năm 1877, khi một nhà báo, Mary Clemmer Ames, nhắc đến Lucy Webb Hayes như là "Đệ Nhất Phu nhân của đất nước" lúc đang tường thuật lễ nhậm chức của Rutherford B. Hayes. Hayes rất được yêu thích, do đó những bài tường thuật thường xuyên về các hoạt động của bà giúp quảng bá danh hiệu này rộng khắp Washington.

Năm 1911, một vở hài kịch nổi tiếng của nhà soạn kịch Charles Nirdlinger có tên "Đệ Nhất Phu nhân của Đất nước" giúp gắn kết danh hiệu này với công luận, và vào năm 1934, xuất hiện trong từ điển.

Trong chính quyền, Đệ Nhất Phu nhân Hoa Kỳ đôi khi được gọi tắt là "FLOTUS" (chữ đầu của cụm từ tiếng Anh "First Lady of the United States"), tương tự với cách gọi tắt dành cho Tổng thống Hoa Kỳ là POTUS.

Vai trò[sửa | sửa mã nguồn]

Đệ Nhất Phu nhân Michelle Obama tiếp đón Đệ Nhất Phu nhân tương lai Melania Trump tại Nhà Trắng năm 2016

Đệ Nhất Phu nhân không phải là một chức danh dân cử, cũng không có nhiệm vụ chính thức và không có lương bổng. Tuy vậy, Đệ Nhất Phu nhân thường tham dự nhiều nghi lễ chính thức cũng như tham gia quốc sự cùng với tổng thống hoặc thay mặt tổng thống. Thường khi, các Đệ Nhất Phu nhân dành nhiều thì giờ cho các hoạt động nhân đạo và từ thiện. Nhưng không chỉ dừng lại ở đó, nhiều Đệ Nhất Phu nhân thủ giữ vai trò tích cực trong các cuộc vận động cho tổng thống. Hillary Clinton còn tiến xa hơn khi đảm trách một nhiệm vụ chính thức trong chính phủ Clinton, xúc tiến những cải cách cho hệ thống chăm sóc sức khoẻ.

Danh hiệu này cũng được dùng cho vợ của một nhân vật lãnh đạo trong chính quyền hoặc cho một phụ nữ được xem là biểu tượng cho một phong trào hoạt động tích cực, thí dụ như Maria Shriver được gọi là "Đệ Nhất Phu nhân California", hoặc Mary J Blige"First Lady of Soul".

Phu nhân Phó Tổng thống Hoa Kỳ được gọi là Đệ Nhị Phu nhân Hoa Kỳ, mặc dù danh hiệu này không được sử dụng phổ biến bằng Đệ Nhất Phu nhân. Ở tiểu bang Michigan, chồng của bà Thống đốc Jennifer Granholm thường được gọi là Đệ Nhất Phu quân (First Gentleman).

Các Đệ Nhất Phu nhân Hoa Kỳ[sửa | sửa mã nguồn]

Những phụ nữ trong danh sách này được công nhận bởi Thư viện Đệ Nhất Phu nhân Quốc gia là "Đệ Nhất Phu nhân":

Đệ Nhất Phu nhânQuan hệ với Tổng thốngTừĐến
Martha Dandridge Custis Washingtonvợ của George Washington30 tháng 4 năm 17894 tháng 3 năm 1797
Abigail Smith Adamsvợ của John Adams4 tháng 3 năm 17974 tháng 3 năm 1801
Martha Jefferson Randolph*con gái của tổng thống góa vợ Thomas Jefferson4 tháng 3 năm 18014 tháng 3 năm 1809
Dolley Madison*bạn của tổng thống góa vợ Thomas Jefferson4 tháng 3 năm 18014 tháng 3 năm 1809
Dolley Madisonvợ của James Madison4 tháng 3 năm 18094 tháng 3 năm 1817
Elizabeth Kortright Monroevợ của James Monroe4 tháng 3 năm 18174 tháng 3 năm 1825
Louisa Catherine Johnson Adamsvợ của John Quincy Adams4 tháng 3 năm 18254 tháng 3 năm 1829
Emily Donelson*cháu gái của tổng thống góa vợ Andrew Jackson4 tháng 3 năm 182919 tháng 12 năm 1836
Sarah Yorke Jackson*con dâu của tổng thống góa vợ Andrew Jackson26 tháng 11 năm 18344 tháng 3 năm 1837
Angelica Van Buren*con dâu của tổng thống góa vợ Martin Van Buren4 tháng 3 năm 18374 tháng 3 năm 1841
Anna Tuthill Symmes Harrisonvợ vắng mặt của William Henry Harrison4 tháng 3 năm 18414 tháng 4 năm 1841
Jane Irwin Harrison*con dâu của William Henry Harrison4 tháng 3 năm 18414 tháng 4 năm 1841
Letitia Christian Tylervợ thứ nhất của John Tyler4 tháng 4 năm 184110 tháng 9 năm 1842
Priscilla Cooper Tyler*con dâu của tổng thống góa vợ John Tyler10 tháng 9 năm 184226 tháng 6 năm 1844
Julia Gardiner Tylervợ thứ hai của John Tyler26 tháng 6 năm 18444 tháng 3 năm 1845
Sarah Childress Polkvợ của James K. Polk4 tháng 3 năm 18454 tháng 3 năm 1849
Margaret Mackall Smith Taylorvợ của Zachary Taylor4 tháng 3 năm 18499 tháng 7 năm 1850
Abigail Powers Fillmorevợ của Millard Fillmore9 tháng 7 năm 18504 tháng 3 năm 1853
Jane Means Appleton Piercevợ của Franklin Pierce4 tháng 3 năm 18534 tháng 3 năm 1857
Harriet Lane*cháu gái của tổng thống độc thân James Buchanan4 tháng 3 năm 18574 tháng 3 năm 1861
Mary Todd Lincolnvợ của Abraham Lincoln4 tháng 3 năm 186115 tháng 4 năm 1865
Eliza McCardle Johnsonvợ của Andrew Johnson15 tháng 4 năm 18654 tháng 3 năm 1869
Julia Dent Grantvợ của Ulysses S. Grant4 tháng 3 năm 18694 tháng 3 năm 1877
Lucy Ware Webb Hayesvợ của Rutherford B. Hayes4 tháng 3 năm 18774 tháng 3 năm 1881
Lucretia Rudolph Garfieldvợ của James A. Garfield4 tháng 3 năm 188119 tháng 9 năm 1881
Mary McElroy*em gái của tổng thống góa vợ Chester A. Arthur19 tháng 9 năm 18814 tháng 3 năm 1885
Rose Cleveland*em gái của tổng thống độc thân Grover Cleveland4 tháng 3 năm 18852 tháng 6 năm 1886
Frances Folsom Clevelandvợ của Grover Cleveland2 tháng 6 năm 18864 tháng 3 năm 1889
Caroline Lavinia Scott Harrisonvợ của Benjamin Harrison4 tháng 3 năm 188925 tháng 10 năm 1892
Mary Harrison McKee*con gái của tổng thống góa vợ Benjamin Harrison25 tháng 10 năm 18924 tháng 3 năm 1893
Frances Folsom Clevelandvợ của Grover Cleveland4 tháng 3 năm 18934 tháng 3 năm 1897
Ida Saxton McKinleyvợ của William McKinley4 tháng 3 năm 189714 tháng 9 năm 1901
Edith Kermit Carow Rooseveltvợ của Theodore Roosevelt14 tháng 9 năm 19014 tháng 3 năm 1909
Helen Herron Taftvợ của William Howard Taft4 tháng 3 năm 19094 tháng 3 năm 1913
Ellen Louise Axson Wilsonvợ thứ nhất của Woodrow Wilson4 tháng 3 năm 19136 tháng 8 năm 1914
Edith Bolling Galt Wilsonvợ thứ hai của Woodrow Wilson18 tháng 12 năm 19154 tháng 3 năm 1921
Florence Kling Hardingvợ của Warren G. Harding4 tháng 3 năm 19213 tháng 8 năm 1923
Grace Anna Goodhue Coolidgevợ của Calvin Coolidge3 tháng 8 năm 19234 tháng 3 năm 1929
Lou Henry Hoovervợ của Herbert Hoover4 tháng 3 năm 19294 tháng 3 năm 1933
Anna Eleanor Rooseveltvợ của Franklin D. Roosevelt4 tháng 3 năm 193312 tháng 4 năm 1945
Elizabeth Virginia Wallace Trumanvợ của Harry S. Truman12 tháng 4 năm 194520 tháng 1 năm 1953
Mamie Geneva Doud Eisenhowervợ của Dwight D. Eisenhower20 tháng 1 năm 195320 tháng 1 năm 1961
Jacqueline Lee Bouvier Kennedyvợ của John F. Kennedy20 tháng 1 năm 196122 tháng 11 năm 1963
Claudia Taylor Johnsonvợ của Lyndon B. Johnson22 tháng 11 năm 196320 tháng 1 năm 1969
Patricia Ryan Nixonvợ của Richard Milhous Nixon20 tháng 1 năm 19699 tháng 8 năm 1974
Betty Bloomer Fordvợ của Gerald R. Ford9 tháng 8 năm 197420 tháng 1 năm 1977
Rosalynn Smith Cartervợ của Jimmy Carter20 tháng 1 năm 197720 tháng 1 năm 1981
Nancy Davis Reaganvợ của Ronald Reagan20 tháng 1 năm 198120 tháng 1 năm 1989
Barbara Pierce Bushvợ của George H. W. Bush20 tháng 1 năm 198920 tháng 1 năm 1993
Hillary Rodham Clintonvợ của Bill Clinton20 tháng 1 năm 199320 tháng 1 năm 2001
Laura Welch Bushvợ của George W. Bush20 tháng 1 năm 200120 tháng 1 năm 2009
Michelle LaVaughn Robinson Obamavợ của Barack Obama20 tháng 1 năm 200920 tháng 1 năm 2017
Melania Knavs Trumpvợ của Donald Trump20 tháng 1 năm 201720 tháng 1 năm 2021
Jill Tracy Jacobs Bidenvợ của Joe Biden20 tháng 1 năm 2021Đương nhiệm
Các Đệ Nhất Phu nhân, từ trái qua là bà Nancy Reagan, Lady Bird Johnson, Hillary Clinton, Rosalynn Carter, Betty Ford, và Barbara Bush vào ngày 11 tháng 5 năm 1994. Cựu Đệ Nhất Phu Nhân, bà Jacqueline Kennedy Onassis, vắng mặt vì bệnh, và qua đời một sau khi tấm hình này được chụp

Đệ Nhất Phu nhân "nhiệm quyền"[sửa | sửa mã nguồn]

Những phụ nữ trong danh sách này không phải là người phối ngẫu của tổng thống, nhưng hành động trong cương vị Đệ Nhất Phu nhân khi vị trí này bị khuyết hoặc khi Đệ Nhất Phu nhân không thể hoặc không muốn thực thi nhiệm vụ:

Đệ Nhất Phu nhânQuan hệ với Tổng thống
Maria Jefferson Eppescon gái của tổng thống góa vợ Thomas Jefferson
Eliza Monroe Haycon gái của James Monroe
Letitia Tyler Semplecon gái của tổng thống góa vợ John Tyler
Mary Elizabeth Taylor Blisscon gái của Zachary Taylor
Mary Abigail Fillmorecon gái của Millard Fillmore
Abby Kent Meanscô của Jane Means Appleton Pierce
Harriet Lanecháu gái của James Buchanan
Martha Johnson Pattersoncon gái của Andrew Johnson
Jennie Hobartvợ của phó tổng thống của William McKinley, Garret Hobart
Helen Taft Manningcon gái của William Howard Taft
Margaret Woodrow Wilsoncon gái của tổng thống góa vợ Woodrow Wilson
Helen Woodrow Bonesem họ của tổng thống góa vợ Woodrow Wilson

Các cựu Đệ Nhất Phu nhân còn sống[sửa | sửa mã nguồn]

Tính đến ngày 1 tháng 3 năm 2024 có 4 cựu Đệ Nhất Phu nhân còn sống. Trong đó, cựu Đệ Nhất Phu nhân cao tuổi nhất là Laura Bush và trẻ tuổi nhất là Melania Trump và cựu Đệ Nhất Phu nhân qua đời gần đây nhất là Rosalynn Carter vào ngày 19 tháng 11 năm 2023, ở tuổi 96, được xếp theo thứ tự nhiệm kỳ:

TênHình ảnhNhiệm kỳTuổiTổng thống
Hillary Diane Rodham Clinton1993–200126 tháng 10, 1947 (76 tuổi)William Jefferson "Bill" Clinton
Laura Lane Welch Bush2001–20094 tháng 11, 1946 (77 tuổi)George Walker Bush
Michelle LaVaughn Robinson Obama2009–201717 tháng 1, 1964 (60 tuổi)Barack Hussein Obama
Melania Knauss Trump2017–202126 tháng 4, 1970 (53 tuổi)Donald John Trump

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

  • “Office of the First Lady”. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 10 năm 2005. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2024. Đã bỏ qua tham số không rõ |accessyear= (gợi ý |access-date=) (trợ giúp); Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |access-date= (trợ giúp)
  • “First Lady's Gallery”. The White House. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 10 năm 2005. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2024. Đã bỏ qua tham số không rõ |accessyear= (gợi ý |access-date=) (trợ giúp); Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |access-date= (trợ giúp)
  • “The National First Ladies' Library”. Truy cập ngày 1 tháng 6 năm 2018.
Wiki - Keonhacai copa chuyên cung cấp kiến thức thể thao, keonhacai tỷ lệ kèo, bóng đá, khoa học, kiến thức hằng ngày được chúng tôi cập nhật mỗi ngày mà bạn có thể tìm kiếm tại đây có nguồn bài viết: https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%87_Nh%E1%BA%A5t_Phu_nh%C3%A2n_Hoa_K%E1%BB%B3